Η παραγραφή διχάζει πολιτικούς, συνταγματολόγους

Της Ιωαννας Mανδρου / kathimerini.gr

Παρά την πρόταση της τρικομματικής κυβέρνησης για συγκρότηση προκαταρκτικής επιτροπής για απόδοση ποινικών ευθυνών στον πρώην υπουργό Οικονομικών κ. Γ. Παπακωνσταντίνου, οι εξελίξεις στην υπόθεση της λεγόμενης λίστας Λαγκάρντ παραμένουν ρευστές και πολλά ενδεχόμενα ανοιχτά. Η διερεύνηση κατηγοριών για παράβαση καθήκοντος και νόθευση εγγράφου που αποδίδονται προς το παρόν στον πρώην υπουργό σκιάζονται από το ενδεχόμενο της παραγραφής, που ήδη διχάζει συνταγματολόγους και πολιτικούς, με την πλειονότητα να δηλώνει πως οι διπλές εκλογές του περασμένου χρόνου δεν έχουν «αδρανοποιήσει» τις όποιες ποινικές ευθύνες του κ. Παπακωνσταντίνου.

Ωστόσο, πολλά και κρίσιμα θέματα που συναρτώνται με τη διερεύνηση ποινικών ευθυνών για τον πρώην υπουργό Οικονομικών –και παραλήπτη της λίστας– παραμένουν ανοιχτά, καθώς, εκτός από το θέμα της παραγραφής για το οποίο την τελευταία λέξη θα πει το αρμόδιο με βάση τον νόμο περί ευθύνης υπουργών δικαστικό συμβούλιο του Αρείου Πάγου, οι έλεγχοι για τους καταθέτες της λίστας μόλις ξεκίνησαν και είναι πλέον γενικευμένοι. Σύμφωνα με εκτιμήσεις ανωτάτων δικαστικών πηγών που μίλησαν στην «Κ», η ρευστότητα των εξελίξεων, πολιτικών και ποινικών, εξαρτάται εν πολλοίς από τα αποτελέσματα των ελέγχων που διενεργεί το κλιμάκιο του ΣΔΟΕ στους επίμαχους λογαριασμούς των συγγενικών προσώπων του κ. Γ. Παπακωνσταντίνου, τα αρχεία των οποίων –τρία τον αριθμό– αφαιρέθηκαν από την πρώτη λίστα. Σε περίπτωση, δήλωναν οι ίδιες πηγές, που τα χρήματα, 1,222 εκατ. δολάρια, που έχει ο ένας από τους δύο λογαριασμούς –ο άλλος δεν διαθέτει κίνηση– στο όνομα της Ελένης Παπακωνσταντίνου και του συζύγου της Συμεών Συκιαρίδη βρεθούν να είναι νόμιμα και φορολογημένα, τότε η κατηγορία που διερευνάται ήδη για τον πρώην υπουργό για νόθευση εγγράφου αποδυναμώνεται σημαντικά, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την απαξία της πράξης του και την ποινική, αλλά και πολιτική διάσταση του όλου θέματος.

Ομως, αν εντοπιστεί από τον έλεγχο ότι τα χρήματα αυτά ή μέρος τους δεν έχουν νομίμως φορολογηθεί, ο πρώην υπουργός είναι ενδεχόμενο –και μάλιστα σοβαρότατο– να βρεθεί αντιμέτωπος και για την πρόσθετη κατηγορία της συνέργειας στο αδίκημα της φοροδιαφυγής ή και του ξεπλύματος «μαύρου χρήματος», αδικήματα που είναι κατά πολύ βαρύτερα από αυτά που ήδη διερευνώνται με βάση την πρόταση που κατέθεσε η κυβέρνηση. Οσο για τους καταθέτες που θα αποδειχθεί ότι έχουν διαπράξει αδίκημα φοροδιαφυγής ή τα χρήματά τους δεν είναι νόμιμης προέλευσης, και αυτοί θα βρεθούν αντιμέτωποι με κατηγορίες σε βαθμό κακουργήματος ή πλημμελήματος ανάλογα με το ύψος των ποσών που διερευνώνται.

Οι «διπλές» εκλογές

Σε ό,τι αφορά όμως το θέμα της παραγραφής λόγω των διπλών εκλογών του περασμένου χρόνου, που ήδη απασχολεί και θα κριθεί κατά τη διάρκεια της εξέλιξης των ερευνών από τον Αρειο Πάγο, δικαστικές πηγές δήλωναν πως ακόμα κι αν η παραγραφή με βάση τον νόμο περί ευθύνης υπουργών έχει επέλθει, εντούτοις, υπάρχει –και στον Αρειο Πάγο ήδη προβαίνουν σε σχετική μελέτη– η νομική δυνατότητα να εξευρεθεί λύση και να σπάσει το φράγμα της παραγραφής. Προς τούτο επικαλούνται δικαστικά προηγούμενα που εφαρμόστηκαν στις υποθέσεις Μαντέλη – Τσοχατζόπουλου και επιμένουν πως σε κάθε περίπτωση η νομική αντιμετώπιση της διερεύνησης της υπόθεσης «δεν πρόκειται να προσκρούσει στα εμπόδια που θέτει ο νόμος περί ευθύνης υπουργών».

Σε όλα αυτά, βέβαια, δεκάδες είναι τα επιπλέον ερωτήματα για τη θεμελίωση των όποιων κατηγοριών, είτε πρόκειται για τη νόθευση εγγράφου είτε για άλλες, καθώς υπάρχουν πολλοί –και μέσα στη Δικαιοσύνη– που θεωρούν ότι στη φάση αυτή και πριν ακόμα ξεκινήσουν οι έρευνες του ΣΔΟΕ για τους επίμαχους λογαριασμούς, στον πρώην υπουργό θα έπρεπε να αποδοθεί και κατηγορία για υπεξαγωγή εγγράφων, ενώ κρίσιμες είναι και οι εξηγήσεις που θα δώσουν οι συγγενείς του πρώην υπουργού, καθώς και οι στενοί του συνεργάτες που καλούνται από τους οικονομικούς εισαγγελείς.