Το 2014, χρονιά διάλυσης για τα ΑΕΙ

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΛΑΚΑΣΑΣ/kathimerini.gr
ΕΚΠΑ και ΕΜΠ εκλήθησαν να σηκώσουν το βάρος της διαθεσιμότητας των διοικητικών που εφήρμοσε η κυβέρνηση.

Η ακαδημαϊκή χρονιά 2013-2014, που ολοκληρώνεται τυπικά σήμερα, ήταν χαμένη για το Πανεπιστήμιο Αθηνών και το ΕΜΠ; Η σημερινή κυβερνητική σύσκεψη υπό τον πρωθυπουργό Αντώνη Σαμαρά, τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης Ευάγγελο Βενιζέλο και συναρμόδιους υπουργούς, με θέμα τα ΑΕΙ, θα σηματοδοτήσει την αλλαγή σελίδας; «Ηρθε επιτέλους η στιγμή που τα ΑΕΙ, και εφόσον το πολιτικό σύστημα το επιτρέψει, να απελευθερωθούν και να ενηλικιωθούν, να θέσουν κανόνες με στόχο την ποιότητα και την αριστεία και να ασκήσουν κοινωνική πολιτική (όπως τα σοβαρά πανεπιστήμια του κόσμου) κοστολογημένη και με διασφαλισμένους τους πόρους, κρατικούς ή δικούς τους», ανέφερε χθες η πρώην υπουργός Παιδείας Αννα Διαμαντοπούλου.

Ειδικότερα, παρά τα συνεχή «λουκέτα» στα δύο ιδρύματα λόγω καταλήψεων και απεργιών, το ακαδημαϊκό έργο τυπικά ολοκληρώθηκε και άρα «το εξάμηνο σώθηκε», όπως λέει σκωπτικά στην «Κ» φοιτητής του ΕΚΠΑ. Η χρονιά, βέβαια, ήταν μια μαύρη σελίδα για την ιστορία τους, αφού τα δύο ιστορικότερα ιδρύματα της χώρας εκλήθησαν να σηκώσουν το μεγαλύτερο βάρος της διαθεσιμότητας διοικητικών υπαλλήλων (394 το ΕΚΠΑ, 343 το ΕΜΠ επί συνόλου 1.164 διαθεσίμων από οκτώ ΑΕΙ) που εφήρμοσε η κυβέρνηση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Επί τρεις μήνες πέρυσι το φθινόπωρο το Καποδιστριακό και το Μετσόβιο παρέμειναν κλειστά, ενώ ανάλογες κινητοποιήσεις απεφεύχθησαν πρόσφατα υπό την πίεση της απώλειας του εξαμήνου. «Το μόνο σίγουρο είναι ότι, από τον πόλεμο ευθυνών μεταξύ ενός διχασμένου πανεπιστημίου και μιας κυβέρνησης περικοπών, τα θύματα είναι οι φοιτητές και η αξιοπιστία του πανεπιστημίου», λέει ο φοιτητής του ΕΚΠΑ Βασίλης Σπυράκος Πατρώνας, καταθέτοντας την άποψή του στον απολογισμό που κάνει σήμερα η «Κ» για τη χρονιά, παρουσιάζοντας τις απόψεις ενός γονέα, ενός καθηγητή από κάθε ίδρυμα, ενός ερευνητή, ενός διαθέσιμου διοικητικού και ενός μη διαθέσιμου.

Ο φοιτητής έχει δίκαιο. Η πόλωση διαλύει τα πανεπιστήμια. Ενδεικτικά, κατά την περίοδο της κρίσης ο πρώην υπουργός Παιδείας Κωνσταντίνος Αρβανιτόπουλος επιτέθηκε στα πανεπιστήμια με «μαστίγιο» (π.χ., παρέπεμψε τον πρύτανη του ΕΚΠΑ Θεοδόσιο Πελεγρίνη για παράβαση καθήκοντος) και «καρότο» (πρότεινε την επιστροφή όλων των διαθεσίμων με άλλο εργασιακό καθεστώς). Οι απόπειρές του δεν έφεραν αποτέλεσμα διότι σαφώς ήταν μετέωρες, αφού η ηγεσία του υπ. Παιδείας επιχείρησε μια διαθεσιμότητα με κριτήρια που αμφισβητήθηκαν έντονα. Από την άλλη, τα ιδρύματα, και κυρίως οι ηγεσίες τους, αποδείχθηκαν κατώτερα των περιστάσεων. Πόσο μάλλον που αφέθηκαν να παίξουν ρόλο στο ιδιότυπο πολιτικό μπρα ντε φερ που επιχείρησε να στήσει η αντιπολίτευση με την κυβέρνηση.

Ενθαρρυντικά γεγονότα
Η χρονιά όμως σηματοδοτήθηκε και από ενθαρρυντικά γεγονότα. Ερχονται από τους πανεπιστημιακούς που με την προσπάθειά τους στήριξαν το ίδρυμα και τους φοιτητές τους. Στις 2 Ιανουαρίου, για πρώτη φορά στα σύγχρονα χρονικά του ΕΚΠΑ, έγιναν μαθήματα για να μη χαθεί το εξάμηνο. Στις 3 Ιουλίου φοιτητές του ΕΜΠ ζήτησαν από τους καθηγητές τους να μη μένουν μόνο στην τυπική ολοκλήρωση του εξαμήνου: «Επιμένουμε ότι το ζήτημα των σπουδών μας δεν είναι ποσοτικό αλλά ποιοτικό και γι’ αυτό εμμένουμε στο αίτημά μας για συνεχόμενη εκπαιδευτική διαδικασία».