Λιτότητα διαρκείας έναντι μικρής ελάφρυνσης του χρέους

Στον «γερμανικό παράγοντα» ο οποίος απαίτησε πρωτογενή πλεονάσματα της τάξεως του 3,5% για… 10 χρόνια προσέκρουσαν τα όνειρα της ελληνικής πλευράς για χαλάρωση της δημοσιονομικής πολιτικής μετά το 2018 προκειμένου να τονωθεί η ανάπτυξη στη χώρα μέσα από τη μείωση των φορολογικών συντελεστών. Οι Ευρωπαίοι υπουργοί Οικονομικών κατέστησαν για μια ακόμη φορά σαφές ότι ο στόχος του 3,5% θα παραμείνει και μετά το 2018 για «3,5 ή 10 χρόνια» όπως ανέφερε χαρακτηριστικά ο πρόεδρος του Eurogroup. Έτσι, η «κόκκινη γραμμή» της κυβέρνησης μετατοπίστηκε από χθες αρκετά πιο πίσω καθώς τώρα ο εθνικός στόχος είναι να μην προσδιοριστούν από τώρα νέα δημοσιονομικά μέτρα για την περίοδο 2019 -2020.

Ούτε αυτό είναι εξασφαλισμένο καθώς όπως προέκυψε από τις δηλώσεις των Ευρωπαίων αξιωματούχων μετά τη χθεσινή συνεδρίαση του Eurogroup το ΔΝΤ «δεν ενδιαφέρεται για το πόσα χρόνια θα διατηρηθεί ο στόχος του 3,5% αλλά για το πώς θα βγαίνουν τα νούμερα». Υπό αυτές τις συνθήκες, η κυβέρνηση φρόντισε από χθες να ρίξει το βάρος στα θετικά της χθεσινής συνεδρίασης: στο πακέτο των βραχυπρόθεσμων μέτρων για το χρέος το οποίο ναι μεν θα επιφέρει αύξηση του κόστους εξυπηρέτησης του χρέους τα πρώτα χρόνια αλλά σε μακροπρόθεσμη βάση θα μειώσει την αναλογία του χρέους ως προς το ΑΕΠ κατά περίπου 20 ποσοστιαίες μονάδες. Η διαπραγμάτευση με τους θεσμούς θα συνεχιστεί με τους επικεφαλής του κουαρτέτου να ξαναέρχονται στην Αθήνα σύντομα. Οι πιθανότητες για κλείσιμο της αξιολόγησης μέχρι το τέλος του έτους περιορίστηκαν και πλέον οι ελπίδες μετατίθεται για τις αρχές του νέου έτους. Η ελληνική πλευρά θα επιδιώξει να κλείσει τη συμφωνία με τις λιγότερες δυνατές υποχωρήσεις σε εργασιακό αλλά και στα νέα μέτρα που θα απαιτηθούν για το 2018 και αυτό προκειμένου να επιτύχει τον τελευταίο στόχο που έχει απομείνει: την είσοδο των ελληνικών ομολόγων στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης του ESM.

Τα κυριότερα συμπεράσματα που προέκυψαν μετά τη χθεσινή συνεδρίαση του Eurogroup είναι τα εξής:
1. Το Eurogroup επαναβεβαίωσε ότι ο στόχος του πρωτογενούς πλεονάσματος θα παραμείνει «κλειδωμένος» στο 3,5% και μετά το 2018. Διαψεύδονται έτσι κατηγορηματικά οι προσδοκίες για μείωσή του από το 2019. Και το ΔΝΤ που υποτίθεται ότι υποστήριζε την Ελλάδα, έκανε πίσω . Η νέα του θέση, όπως προέκυψε από σχετική απάντηση του Γερούν Ντέισεμπλουμ είναι ότι «το ΔΝΤ δεν ενδιαφέρεται για το πόσα χρόνια θα πρέπει η Ελλάδα να παρουσιάζει πρωτογενή πλεονάσματα της τάξεως του 3,5%, αρκεί βέβαια να βγαίνουν τα νούμερα».

2. Η Ελλάδα βρέθηκε στο χθεσινό Eurogroup αντιμέτωπη με αιτήματα για διατήρηση του πρωτογενούς πλεονάσματος στο 3,5% ακόμη και για 10 χρόνια. Ο επικεφαλής του Eurogrοup μίλησε για τρια γκρουπ χωρών που ζητούν το πλεόνασμα να παραμείνει στο 3,5% για 3, 5 ή 10 χρόνια με τη σχετική απόφαση να λαμβάνεται «αργότερα» (χωρίς να προσδιορίζεται το πότε θα είναι αυτό το αργότερα).

3. Με δεδομένη τη διατήρηση του στόχου για πλεόνασμα 3,5%, η Ελλάδα αντιμετωπίζει τον κίνδυνο να μπλέξει σε ένα μνημόνιο διαρκείας. Κατέστη σαφές ότι η επίτευξη του στόχου για πλεονάσματα 3,5% σε μεσοπρόθεσμη βάση, θα χρειαστεί «σοβαρές μεταρρυθμίσεις και μέτρα» τα οποία προφανώς θα εξειδικευτούν το επόμενο χρονικό διάστημα. Δεδομένου ότι το ΔΝΤ θα απαιτήσει «τα μέτρα να βγαίνουν», η Ελλάδα θα πιεστεί για νέα δημοσιονομικά μέτρα. Στην πράξη θα κριθεί αν θα επέλθει συμβιβασμός με έναν νέου τύπου «δημοσιονομικό κόφτη» αλλά και νέες δεσμεύσεις από ελληνικής πλευράς για προώθηση νέων μεταρρυθμίσεων.

4. Δεν αναμένεται να κλείσει η β’ αξιολόγηση μέχρι το τέλος του χρόνου. Παραμένει ως στόχος αλλά δεν το θεωρώ εφικτό καθώς υπάρχει πολύ δουλειά να γίνει ακόμη, ξεκαθάρισε στην συνέντευξη τύπου ο Γερούν Ντεϊσενμπλουμ. Αυτό που αναμένεται είναι η επάνοδος των επικεφαλής του κουαρτέτου στην Αθήνα για έναν ακόμη γύρο διαβουλεύσεων με στόχο να κλείσουν τα εργασιακά, το δημοσιονομικό κενό του 2018 και εκκρεμότητες με θέματα που αφορούν στο άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων.

5. Δεν θα υπάρξει συζήτηση για τα μεσοπρόθεσμα μέτρα διευθέτησης του ελληνικού χρέους μέχρι να ολοκληρωθεί το 3ο μνημόνιο. Δηλαδή, η σχετική συζήτηση θα ανοίξει μετά το καλοκαίρι του 2018. Τότε θα γίνει νέα έκθεση βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους –του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή- και από το αποτέλεσμά της θα φανεί αν θα χρειαστούν νέα μέτρα ή όχι. Η ελληνική πλευρά, θα προσπαθήσει να μεταθέσει για το τέλος του 3ου ελληνικού προγράμματος και για συζήτηση για το πώς θα επιτευχθούν οι δημοσιονομικοί στόχοι του 2019 και του 2020. Θέλει δηλαδή, να αποφύγει τον «εδώ και τώρα» προσδιορισμό μέτρων που θα ενεργοποιηθούν ύστερα από 3-4 χρόνια.

6. Το πακέτο των βραχυπρόθεσμων μέτρων για διευθέτηση του ελληνικού χρέους, προκαλεί επιβαρύνσεις στον κρατικό προϋπολογισμό της Ελλάδας όπως κατέστησε σαφές ο επικεφαλής του ESM Κλάους Ρεγκλινγκ. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι το κονδύλι για τους τόκους θα αυξηθεί το επόμενο διάστημα. Τα οφέλη για την Ελλάδα είναι κυρίως μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα. Η μείωση του ΑΕΠ κατά 20 ποσοστιαίες μονάδες στην οποία αναφέρθηκε ο Κλάους Ρέγκλινγκ θα φανεί μέχρι το 2060. Πάντως, ο κ. Ρέγκλινγκ απέφυγε να απαντήσει για το ποια θα είναι η αναλογία του χρέους ως προς το ΑΕΠ μετά την ενεργοποίηση του πακέτου των βραχυπρόθεσμων μέτρων κάνοντας λόγο για εναλλακτικά σενάρια.

πηγή : thetoc.gr