Οι αριθμοί πίσω από τους ανθρώπους

Του Κώστα Στούπα @ capital.gr

Τα πράγματα είναι απλά. Η Ελλάδα ξοδεύει περί τα 30 δισ. για συντάξεις. Οι συντάξεις είναι ένα από τα βασικά προβλήματα της ελληνικής οικονομίας, τα άλλα είναι: Το διαλυμένο δημόσιο, η πολιτική και φορολογική αστάθεια, οι υψηλοί φόροι κλπ, κλπ (είναι αμέτρητα…).
Ας μείνουμε όμως στις συντάξεις. Τα 30 δισ. ευρώ είναι 16,6% του ΑΕΠ το οποίο είναι 180 δισ. ευρώ. Από τα 30 δισ. ευρώ συντάξεων τα 12 δισ. τα καταβάλουν τα ταμεία από εισφορές και τα υπόλοιπα ο προϋπολογισμός από φόρους. Επειδή το ποσό είναι μεγάλο οι φόροι και οι ασφαλιστικές εισφορές είναι υψηλές. Τόσο υψηλές που ανεβάζουν το κόστος εργασίας και κάνουν την οικονομία μη ανταγωνιστική.
Δηλαδή, η ελληνική καρφίτσα ή η ελληνική ντομάτα στο ράφι του σούπερ μάρκετ θα είναι ακριβότερη από την αντίστοιχη ολλανδική ή ιρλανδική. Δεν μιλάμε για τα κινέζικα ή βουλγαρικά προϊόντα αλλά γι’ αυτά χωρών με υψηλούς μισθούς και εκτεταμένο κοινωνικό κράτος.
Κάντε ένα τεστ με τον τιμοκατάλογο κάποιας πολυεθνικής που έχει παρουσία στην Ελλάδα και την Ευρώπη. Στην Ελλάδα οι τιμές είναι ακριβότερες λόγω φόρων, συνταξιοδοτικού και κλειστών επαγγελμάτων…
Έχουμε λοιπόν 30 δισ. συντάξεις ή 17% του ΑΕΠ, έναντι 12% του ΑΕΠ που είναι ο μέσος όρος του κόστους του συνταξιοδοτικού στην Ε.Ε. Αν το κόστος συνταξιοδότησης στην Ελλάδα προσαρμοζόταν στο Μ.Ο. της Ε.Ε. ήτοι 12%, αντί για 30 θα είχαμε 21,6 δισ. ευρώ.
Σήμερα έχουμε 2,8 εκατ. συνταξιούχους που μοιράζονται 30 δισ. ευρώ, ήτοι 10.714 ευρώ το χρόνο ή 892 ευρώ το μήνα ανά συνταξιούχο. Με 21,6 δισ. ευρώ συνταξιοδοτική δαπάνη θα είχαμε μέση σύνταξη 7.714 ευρώ ή 642 ευρώ το μήνα.
Επειδή η ελληνική οικονομία δεν έχει τη δυναμικότητα του Μ.Ο. των οικονομιών της Ε.Ε. και το 12% του ΑΕΠ είναι πολύ υψηλό. Όποιος έχει ένα μουλάρι μπορεί να το φορτώσει 120 κιλά. Αν έχει γαϊδούρι και το φορτώσει 120 κιλά θα ψοφήσει…
Μια αυθαίρετη αλλά λογική προσέγγιση είναι πως η ελληνική οικονομία αντέχει να πληρώνει για συντάξεις το 8%-10% του ΑΕΠ, ήτοι 15-18 δισ. το χρόνο ή 445 ευρώ το μήνα μέση σύνταξη. (Δεν είμαι, ούτε θέλω να γίνω πολιτικός για να προτείνω λύσεις. Διαπιστώσεις κάνω με βάση την κοινή λογική…).
Υπάρχουν αρκετοί που παίρνουν ήδη συντάξεις αυτού του επιπέδου, αλλά προφανώς υπάρχουν και άλλοι που παίρνουν υψηλότερες…
Αν πιστεύετε πως υπάρχει κυβέρνηση που μπορεί να πείσει την ελληνική κοινωνία, στην οποία οι συνταξιούχοι αποτελούν την ισχυρότερη πολιτική δύναμη, να περιοριστούν οι συντάξεις από το Μ.Ο. των 900 ευρώ στο Μ.Ο. των 450 ευρώ “αναίμακτα” τότε μπορείτε να είστε αισιόδοξοι για το μέλλον…
Έχουμε λοιπόν μια εξίσωση όπου οι συντάξεις πρέπει να πάνε κατά μέσο όρο στα 450 ευρώ για να “ανασάνει” η οικονομία και μια οικονομία που το κόστος, τα τρόφιμα, το ηλεκτρικό κλπ είναι επιπέδου Γερμανίας όπου ο μέσος μισθός είναι 2.000 ευρώ και η μέση σύνταξη πάνω από 1.000 ευρώ.
Αυτή η εξίσωση δεν λύνεται χωρίς καταστροφή και μηδενισμό του κοντέρ…
Επειδή δεν λύνεται καθώς η πλειοψηφία δεν τολμά να κοιτάξει την πραγματικότητα στα μάτια, ανθούν οι κάθε είδους απατεώνες και σωτήρες… Βρίσκουν έδαφος δηλ. αυτοί που υπόσχονται “μαγικές” πατριωτικές, νομισματικές, σοσιαλιστικές λύσεις επιστροφής στην προ χρεοκοπίας του 2010 ευημερία με δανεικά.
Αυτό συμβαίνει πάντα στο λυκόφως, στο σούρουπο λίγο πριν πέσει το σκοτάδι.
Μην έχετε καμιά αμφιβολία τι θα ακολουθήσει, εκτός αν πιστεύετε στα θαύματα…

ΥΓ1: Μου προκαλεί εντύπωση πως το ΔΝΤ και ο Σόιμπλε αποδέχονται συμφωνία όπου η μείωση κατά 1-2% των συντάξεων και των δαπανών θα συνεισφέρει στη βιωσιμότητα του συνταξιοδοτικού. Πιστεύω πως το κάνουν απλά και μόνο για να κερδίσουν χρόνο και όχι γιατί προσδοκούν οποιαδήποτε λύση του ελληνικού προβλήματος…

ΥΓ2: Οι παραπάνω υπολογισμοί δεν συμπεριλαμβάνουν την παράμετρο του χρέους. Αν συμπεριληφθεί και αυτή στην εξίσωση το σενάριο γίνεται δυσμενέστερο.

ΥΓ3: Οι περισσότεροι διαμορφωτές της κοινής αντίληψης περί τα οικονομικά παραβλέπουν πως η ελληνική οικονομία (δημόσια και ιδιωτική) ακολουθεί μια φθίνουσα πορεία (ΑΕΠ-Καταθέσεις-Απασχόληση) σε μια περίοδο ιδιαίτερα ευνοϊκή καθώς έχουμε αύξηση του τουρισμού και μετά το 2015 πτώση της τιμής του πετρελαίου άνω του 50%.
Η αύξηση του τουρισμού οφείλεται στην καλή πορεία των βορειοευρωπαϊκών οικονομιών (λόγω και ποσοτικής χαλάρωσης) σε συνδυασμό με το ότι οι βασικότερες ανταγωνιστικές αγορές (Τουρκία, Μ. Ανατολή, Β. Αφρική) έχουν κλείσει λόγω γεωπολιτικών εντάσεων. Αν σε κάποια φάση υπάρξει: αύξηση της τιμής του πετρελαίου ή επιβράδυνση των ευρωπαϊκών οικονομιών ή αμφότερα, ο αντίκτυπος στην ελληνική οικονομία θα είναι τα πολλαπλά εμφράγματα.