“Αναμέτρηση” με το αυτοδιοίκητο και την πολιτική βούληση για το Πανεπιστήμιο

Σχεδόν μία εβδομάδα μετά τη σύσκεψη που έγινε στο Υπουργείο Παιδείας για το μέλλον των Πανεπιστημιακών Τμημάτων του Αγρινίου και επίσημη ενημέρωση από την πλευρά του Υπουργείου δεν υπάρχει, ωστόσο το βέβαιο είναι πως στην περίπτωση του Αγρινίου η ηγεσία του Υπουγείου Παιδείας θα αναμετρηθεί με το συνταγματικά κατοχυρωμένο αυτοδιοίκητο των Πανεπιστημίων. Αυτό προκύπτει από όλα τα προϋπάρχοντα δεδομένα της υπόθεσης κι ας απέφυγε -μέχρι στιγμής- το Υπουργείο να τοποθετηθεί.

Απέναντι στο αυτοδιοίκητο με μια πρόταση καλή μόνο στη θεωρία
Το Υπουργείο Παιδείας μέχρι στιγμής διαβουλεύεται με θεσμικούς φορείς της Αιτωλοακαρνανίας, από το Μεσολόγγι και το Αγρίνιο, ενώ τις όποιες προθέσεις του επισήμως τουλάχιστον δεν φαίνεται να τις έχει θέσει υπ’ όψιν της ακαδημαϊκής κοινότητας. Ίσως γι’ αυτό, θέλοντας να μην δεσμευθεί ενόσω η διαβούλευση εξελίσσεται, δεν έχει τοποθετηθεί ακόμη μετά την πρόσφατη συνάντηση με τους θεσμικούς φορείς της περιοχής. Και εδώ είναι που ανακύπτει το ζήτημα με το αυτοδιοίκητο των Πανεπιστημίων. Γιατί, από τη μια η Πρυτανεία των Πατρών φαίνεται να επικαλείται ακόμη και σήμερα την απόφαση της Συγκλήτου του 2015 για μεταφορά των τμημάτων του Αγρινίου στην Πάτρα, από την άλλη οι φορείς της περιοχής (αν κρίνουμε και από την επίσημη τοποθέτηση του βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Γ. Βαρεμένου) ζητούν την υπαγωγή των Πανεπιστημιακών Τμημάτων του Αγρινίου σε μία ενιαία Σχολή με την ίδρυση Κοσμητείας στο Αγρίνιο, με το σκεπτικό ότι μια Κοσμητεία στο Αγρίνιο θα είναι αντίβαρο στις όποιες βλέψεις υπάρχουν για τη μεταφορά των τμημάτων στην Πάτρα, αλλά και θα μπορέσει να προωθήσει λύσεις στα ακαδημαϊκής υφής προβλήματα των Τμημάτων του Αγρινίου. Πρόταση θεωρητικά καλή, αλλά πρακτικά ανεφάρμοστη όταν έχεις τμήματα μη ομοειδή μεταξύ τους, όπως στο Αγρίνιο. Προκύπτουν αναπόφευκτα μερικά ερωτήματα: Πως είναι λογικά εφικτό το Υπουργείο Παιδείας να καταφέρει τώρα μια αναδιάταξη των Σχολών του Πανεπιστημίου, όταν δεν κατάφερε το προηγούμενο διάστημα να πείσει τις Πρυτανικές Αρχές των Πατρών να κατανείμουν στα τμήματα του Αγρινίου, που αποψιλώνονταν από μέλη ΔΕΠ, κάποιες από τις πίστωσεις που ενέκρινε το Υπουργείο για προκήρυξη θέσεων μελών ΔΕΠ; Θα δεχθεί το Πανεπιστήμιο Πατρών να του «υπαγορεύσει» το Υπουργείο μία αναδιάταξη των Σχολών του; Και πόσο εφικτή εξάλλου μπορεί να είναι μια τέτοια πρόταση και κυρίως σε τι ακαδημαϊκά κριτήρια υπακούει, όταν η δημιουργία μίας Κοσμητείας στο Αγρίνιο προϋποθέτει την ύπαρξη ομοειδών τμημάτων, κάτι που στο Αγρίνιο δεν συμβαίνει;

Περιθώρια για πολιτική βούληση και “παζάρια”
Το αυτοδιοίκητο των Πανεπιστημίων μπορεί να είναι κατοχυρώμενο συνταγματικά, αλλά πάντα υπάρχουν τα περιθώρια επίδειξης της πολιτικής βούλησης μιας Κυβέρνησης. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, τα όσα συνέβησαν αυτές τις μέρες στη Βουλή με αφορμή την ίδρυση Πολυτεχνικής Σχολής στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου. Το Πανεπιστήμιο είχε αποφασίσει η έδρα της Σχολής και του Κοσμήτορα να είναι η Σύρος, αλλά αρχικά το Υπουργείο Παιδείας προέκρινε η έδρα να πάει στη Σάμο. Οι βουλευτές των Κυκλάδων του ΣΥΡΙΖΑ Συρμαλένιος και Συρίγος αντέδρασαν “βλέποντας” πίσω από την απόφαση αυτή τον βουλευτή Σάμου του ΣΥΡΙΖΑ και πρόεδρο της Επιτροπής Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής, Δημήτρη Σεβαστάκη. Τελικά το Υπουργείο -όπως αποκάλυψε η “Καθημερινή”– έκανε εν μέρει πίσω και η ρύθμιση άλλαξε, με τον Υπουργό Παιδείας Κώστα Γαβρόγλου -παρά το αυτοδιοίκητο- να διατηρεί το δικαίωμα να ορίσει εκείνος την έδρα της Πολυτεχνικής Σχολής, χωρίς να τον δεσμεύουν οι αποφάσεις του Πανεπιστημίου Αιγαίου. Φαίνεται λοιπόν πως και επί ΣΥΡΙΖΑ υπάρχουν πολλά περιθώρια όχι μόνο για “παζάρια” μεταξύ του Υπουργού και των κυβερνητικών βουλευτών, αλλά και για να “παρακαμφθεί” το αυτοδιοίκητο των Πανεπιστημίων.

Η εμπειρία του παρελθόντος έχει δείξει πως διαχρονικά το Αγρίνιο έχασε και τις “μάχες” απέναντι στο αυτοδιοίκητο, στην εκάστοτε κυβερνητική πρόθεση και στα “παζάρια”… Μένει να δούμε αν αυτό θα συνεχιστεί, όχι τόσο από τοπιστική σκοπιά, όσο για το αν επιτέλους τα τμήματα του Αγρινίου θα τύχουν της στήριξης που πρέπει τόσο από το Υπουργείο Παιδείας, όσο και από τις Πρυτανικές Αρχές. Γιατί το πρώτιστο ζητούμενο είναι αν τα τμήματα θα αποκτήσουν επαγγελματικά δικαιώματα, αν θα έχουν μέλη ΔΕΠ, αν θα έχουν τις κατάλληλες υποδομές κ.α. και όχι το που αυτά θα συμβούν… Δυστυχώς όμως η συζήτηση που γίνεται έως τώρα έχει βάλει σε δεύτερη μοίρα τα προβλήματα αυτά.