“Οι Περιπλανήσεις του Οδυσσέα”, Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης

Της Αντιγόνης Κατσαδήμα
Λένε ότι μια καλή παράσταση σε κάνει να νιώσεις καλύτερα, αλλά δεν λένε καλύτερα από τι, από ό,τι ένιωθες νωρίτερα ή από ό,τι περίμενες να δεις.

Συμβαίνει να ισχύουν και τα δύο, στην περίπτωση “των περιπλανήσεων του Οδυσσέα” σε σκηνοθεσία και θεατρική προσαρμογή του Ρας Ρεμ.

Το έργο που προφανώς βασίζεται στην Οδύσσεια του Ομήρου καταφέρνει να ξεπεράσει το θέμα του. Και τούτο συμβαίνει διότι ο Ρας Ρεμ επικεντρώθηκε στη ζωτική διαφορά ανάμεσα στο ύφος και στο θέμα. Παρόλο που το καθαυτό θέμα της Οδύσσειας είναι μια παλιά ιστορία, η θεατρική προσέγγιση του Stanford Summer Theater είναι σύγχρονη.

Αυτή η θεατρική εκδοχή από 7 σκηνές είναι συναισθηματικά συνεκτική στο βαθμό που οι θεατές παρακολουθούν τα μέρη της ιστορίας και τους προκαλεί συγκίνηση η συνέχειά τους. Στις Περιπλανήσεις του Οδυσσέα του Ρας Ρεμ, η «αντικειμενική συστοιχία» –όρος του T.S. Eliot σε ελληνική απόδοση του Γιώργου Σεφέρη-επιτυγχάνεται μέσα από την αντιπαράθεση του Ρεμ των δύο αντίθετων καταστάσεων, της ζωής και του θανάτου. Η διαλεκτική ζωής και θανάτου, ωστόσο, δίνει την ευκαιρία να αντιμετωπίσουμε ανάλογες πολώσεις με σκοπό να τις υπερβούμε.

Ειδικότερα, παρόλο που υπάρχει δυσκολία, η επική ποίηση να μετατραπεί σε θέατρο και θέαμα, αυτή η ομάδα των επτά ερμηνευτών την έκαναν τη δουλειά. Πέτυχαν το σκοπό τους, ήτοι, να μεταφέρουν στους θεατές την ενέργεια του κειμένου. Και το ενδιαφέρον σημείο, εδώ, είναι το κείμενο το ίδιο. Ο Ρας Ρεμ έκανε ένα έργο δράσης καθώς και αφήγησης και επικεντρώθηκε στην απεικόνιση των εσωτερικών σκέψεων των ηρώων μέσα από τους εσωτερικούς μονολόγους.

Εφόσον οι εσωτερικοί μονόλογοι στοχεύουν πρωτίστως να προσελκύσουν και να διατηρήσουν την προσοχή των θεατών προτού μεταπηδήσουν σε ακόμη καίρια ζητήματα όπως είναι η πραγματικότητα των δυσκολιών της ζωής, οι ευχάριστες αναπάντεχες εξελίξεις και η σημασία του αγώνα, ήταν πολύ σημαντικό που οι επτά παίκτες ή ερμηνευτές βρίσκονταν μέσα ανάμεσα σε ηθοποιία και δράση. Κρίνοντας από τις σωματικές τους δεξιότητες, δεν μπορούσες να πεις αν ήταν ηθοποιοί ή χορευτές.

Παραφράζοντας τον Paul Auster που ισχυρίστηκε ότι «ο αναγνώστης γράφει το μυθιστόρημα», μπορεί να λεχθεί ότι ο θεατής γράφει το θέαμα. Με άλλα λόγια, μπορείς επίσης να αισθανθείς ότι ως θεατής, ακόμη μπορείς να πάρεις το ρίσκο· μπορείς να βρεις έναν απρόσμενο κόσμο λέξεων-οσμών όπου ο Όμηρος είναι απλώς το αψεγάδιαστο σημείο αναφοράς, από το οποίο ο σκηνοθέτης επωφελείται για να μιλήσει τη δική του αλήθεια. Κατ’ αυτόν τον τρόπο συνδράμεις ενεργά, με το να βλέπεις τον κόσμο που επίσης ο σκηνοθέτης αποκαλύπτει διαμέσου των προφορικών τοπίων των ηθοποιών. Αυτή είναι η ανταλλαγή που λαμβάνει χώρα ανάμεσα σε σένα, στο σκηνοθέτη και στον κόσμο. Ο Ρας Ρεμ είναι ένας μεσολαβητής της αλήθειας, ο οποίος επέμεινε στη λεπτομέρεια. Η ουσία έγκειται στη λεπτομέρεια και εδώ, κατέστη εμφανής από τον τρόπο με τον οποίο όλοι οι ερμηνευτές χρησιμοποίησαν τα χέρια τους. Τα χέρια είχαν μια ιστορία να πουν, ένα πνεύμα να απεικονίσουν.

Συμπερασματικά, ο συνδυασμός των φωτιστικών επιλογών του Jacob Νeil Boehm και της μουσικής του Taylor Brady ανταποκρίθηκε με ακρίβεια στους κόσμους και στις διαθέσεις των ηρώων. Κατόπιν δεύτερης σκέψης, άγγιξε τους θεατές ενώ βίωσαν με έναν άλλο τρόπο το αποτέλεσμα της επικής ποίησης. Αυτό ήταν θαυμάσιο, καθώς οι Έλληνες προέρχονται και κατάγονται από τον Όμηρο και την Οδύσσεια αντί να έχουν άλλη θρησκευτική κληρονομιά.

Wanderings of Odysseus (βασισμένη στην Οδύσσεια του Ομήρου)
Μετάφραση Oliver Taplin
Θεατρική Προσαρμογή – Σκηνοθεσία Rush Rehm
Κοστούμια: Connie Strayer,
Μουσική: Taylor Brady
Χορογραφίες: Katharine Hawthorne
Φωτισμοί: Jacob Νeil Boehm

Ερμηνεύουν: Courtney Walsh, Jeffrey Bihr, Paul Baird, Peter Ruocco, Angela M. Farr Schiller, Ariel Mazel- Gee
Υπεύθυνος Σκηνής: Brendon Martin
Βοηθός Υπεύθυνου Σκηνής: Logan Hehn

Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης , Πειραιώς 206 12-15 Σεπτεμβρίου στις 20.30