Του Δημήτρη Παπαδάκη
Η είδηση των τελευταίων ημερών σε σημειολογικό επίπεδο είναι ότι ένας 18χρονος από τη Σούδα Χανίων έκλεψε την ορειχάλκινη του σμηναγού Κώστα Ηλιάκη προκειμένου, όπως είπε, να την πουλήσει σε κάποια από τις μάντρες ανακύκλωσης μετάλλων, που υπάρχουν στα Χανιά. Ο νεαρός επικαλέστηκε οικονομικά προβλήματα, τα οποία τον οδήγησαν στην απόφαση να αφαιρέσει την προτομή. Θορυβημένος όμως από τη διάσταση που πήρε το θέμα και τις έρευνες των αστυνομικών στα πιθανά σημεία διάθεσης, αποφάσισε να πετάξει την προτομή σε κάποιο χωράφι. Έτσι τουλάχιστον περιέγραψαν την είδηση τα ΜΜΕ…
Φυσικά δεν μπορώ να φανταστώ ότι ο 18χρονος δεν ήξερε τίνος την προτομή έκλεβε… Το μόνο που βλέπω σημειολογικά, είναι που μπορεί να φτάσει ο άνθρωπος για να επιβιώσει… Και την ιστορία του και τον πολιτισμό του θα σκυλεύσει και στον συνάνθρωπό του θα ασελγήσει.. Είναι η λεγόμενη ορμή προς διατήρηση του είδους! Το χειρότερο είναι ότι τέτοια μεμονωμένα περιστατικά είναι τα προεόρτια! Δυστυχώς οι κυβερνώντες οδηγούν την κοινωνία στα άκρα και θα δούμε πολύ χειρότερα. Για παράδειγμα το νέο φορολογικό νομοσχέδιο που τιμωρεί όσους έχουν ή κάνουν στο μέλλον παιδιά… δείχνει σε πόση εξαθλίωση θα έρθουν οι οικογένειες.
Το σύνδρομο της συγχυσμένης αγέλης
Και όμως ενώ συμβαίνουν όλα αυτά και όλοι βλέπουμε που πάει το πράγμα… κανείς δεν αντιδρά προς την κατεύθυνση που πρέπει. Αλλοι πηδάνε από τα μπαλκόνια, και οι υπόλοιποι βγάζουν ο ένας το μάτι του άλλου… Αυτό εξηγεί πολύ εύστοχα ο N.Chomsky από ψυχολογική και κοινωνικοπολιτική σκοπιά. Είναι το χαρακτηριστικό της συγχυσμένης αγέλης, όταν οδηγείται στο σφαγείο. Όταν δηλαδή τα ζώα οδηγούνται στο σφαγείο, οι κτηνοτρόφοι τα φορτώνουν στα αυτοκίνητα με τέτοιο τρόπο, ώστε να μην έχουν μεγάλο περιθώριο κίνησης (στριμωγμένα), επίσης στριμωγμένα οδηγούνται ένα-ένα στον χασάπη για σφαγή. Μέχρι όμως να έλθει η σειρά τους ο εκνευρισμός απο το στρίμωγμα τα οδηγεί στο να χτυπιούνται μεταξύ τους. Ούτε λόγος για να επιτεθούν στο σφάχτη…
Έτσι συμβαίνει τώρα! Φτάνει να επιτεθείς είτε στους άλλους, να κλέψεις, να προπηλακίσεις, να σκοτώσεις… Να η αύξηση της βίας, της εγκληματικότητας. Είτε να επιτεθείς στον ευατό σου, δηλαδή να πηδήξεις απο το μπαλκόνι, να αυτοκτονήσεις. Αυτές είναι οι δυο μορφές μιας άλλης αρχής του Freud το todestrieb (oρμή προς θάνατον) που σύμφωνα με τον ίδιο είναι η ισχυρότερη και στρέφεται είτε προς τα μέσα, είτε προς τα έξω…
Αυτό το “προς τα μέσα”, δηλαδή την αυτοκτονία, ευτυχώς οι περισσότεροι την απορρίπτουν. Υπάρχει και άλλη μια όμως μορφή “προς τα μέσα” επίθεσης… από μεταφυσική και ηθική σκοπιά αυτή τη φορά! Να επιτεθείς στο πολιτισμό σου, την ιστορία σου, τη θρησκεία σου, την παράδοσή σου… στα μόνα δηλαδή που σου δίνουν την ελπίδα να σηκώσεις κεφάλι… Έτσι χάνεται και η πνευματικότητα, η ηθική και ο θεός μέσα μας. Τα μόνα πράγματα δηλαδή, που μπορούν να οδηγήσουν τον άνθρωπο στην υπέρβαση να καμαρώνει τις προτομές των ηρώων πεινασμένος…
Μη σκάτε όμως, θα ήταν βαρετό να είμαστε όλοι ήρωες…
