Ο δήμος Μεσολογγίου με αίτημά του προς το Υπουργείο Εσωτερικών ζητά η ημέρα του Φιλελληνισμού της 19ης
Απριλίου να τιμάται σε ΕΘΝΙΚΟ επίπεδο με επίκεντρο την Ιερά Πόλη του Μεσολογγίου. Η εκδήλωση Θα γίνεται όπως έχει σήμερα, στο πρόγραμμα Εορτών Εξόδου, Παρασκευή βράδυ, Σάββατο μεσημέρι του Λαζάρου. Επίσης η Βυρωνική Εταιρεία, λόγω του ρόλου και της προσφοράς της θα έχει ενεργό συμμετοχή.
Είναι γνωστό ότι κάθε χρόνο στις Εορτές Εξόδου την Παρασκευή το βράδυ γίνεται εκδήλωση υπέρ τιμώμενης χώρας που πολίτες της ήταν Φιλέλληνες, ενώ το Σάββατο του Λαζάρου το μεσημέρι γίνεται «Επιμνημόσυνη Δέηση» και κατάθεση στεφάνων στο Μνημείο Φιλελλήνων στον Κήπο των Ηρώων, Λόρδου Βύρωνα, Μάγερ κ.τ.λ. ενώ παρατίθεται και γεύμα προς τιμή των ξένων αντιπροσώπων. Στην ουσία η πρόταση είναι αυτή η παραπάνω τελετή να χρησθεί σαν Eθνική Ημέρα Mνήμης του Φιλελληνισμού και να εντάσσεται στο πρόγραμμα των Εορτών της Εξόδου
Έτσι θα ενισχυθεί ακόμη περισσότερο η ταυτότητα της Ιεράς Πόλεως του Μεσολογγίου με μια εθνική και έμμεσα Διεθνή ιστορική και πολιτισμική αναγνώριση, ενόψει της διεκδίκησης αναγνώρισης του Κήπου των Ηρώων ως Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO. Συγκεκριμένα η Ελληνική Πολιτεία αναγνωρίζοντας τη θυσία και προσφορά των Φιλελλήνων στους δίκαιους αγώνες του έθνους μας στη νεότερη ιστορία, καθόρισε να εορτάζεται η ημέρα του Φιλελληνισμού και Διεθνούς Αλληλεγγύης, στις πρωτεύουσες των Νομών της Χώρας στις 19 Απριλίου εκάστου έτους, ημέρα του θανάτου του Λόρδου Βύρωνα στο Μεσολόγγι. Στην ουσία οι εκδηλώσεις μνήμης για τους Φιλέλληνες, που εμπνεύστηκαν από τον επαναστατικό αγώνα των Ελλήνων και θυσιάστηκαν, πέθαναν ή ύμνησαν το Μεσολόγγι και την Ελλάδα, εορτάζεται στην πόλη του Μεσολογγίου κατά την διάρκεια των Εορτών της Εξόδου (Παρασκευή βράδυ – Σάββατο του Λαζάρου με ομιλίες και Επιμνημόσυνη Δέηση στο Μνημείο Φιλελλήνων στον Κήπο των Ηρώων).
Η περιοχή του Μεσολογγίου είναι ένας από τους αρχαιότερους κατοικημένους ελληνικούς χώρους με πρώτους κατοίκους τους Κουρήτες και Αιτωλούς και με συμμετοχή ηρώων στους Τρωικούς Πολέμους. Κυριότερες πόλεις της εποχής ήταν η Πλευρώνα, Καλυδώνα με πληθώρα άλλων αρχαιολογικών χώρων και σημαντικά αρχαία θέατρα αυτά, των Οινιαδών, Πλευρώνας, Καλυδώνας. Η εμφάνιση του Μεσολογγίου στη νεότερη ιστορία γίνεται το 1571 σε ιστορική αναφορά του ενετού Paolo Paruta στη ναυμαχία της Ναυπάκτου. Στις αρχές του 17ου αιώνα το Μεσολόγγι γνωρίζει μεγάλη οικονομική ακμή, διεξάγει εμπόριο σε όλη την Ελλάδα και το εξωτερικό, με τον πρώτο εμπορικό στόλο στη νεότερη ελληνική ιστορία, ενώ στη πόλη λειτουργούν υποπροξενεία από όλες τις χώρες της Ευρώπης. Το Μεσολόγγι καταστρέφεται δυο φορές από τους Τούρκους το 1715 και 1771 με τα Ορλωφικά. Αναδεικνύεται ξανά σε κέντρο οικονομικής και πολιτισμικής ανάπτυξης. Στο Μεσολόγγι ιδρύθηκε στην ουσία το πρώτο Πανεπιστήμιο της Χώρας η «Παλαμαία Ακαδημία» το 1760, ενώ καλλιεργήθηκαν τα γράμματα και δίδαξαν μεγάλοι δάσκαλοι όπως, ο Θεόφιλος Κορυδαλλεύς, ο πρώτος νεοέλληνας φιλόσοφος (1641-1644), ο Ευγένιος Γιαννούλης, ο Κοσμάς ο Αιτωλός. Στο Μεσολόγγι πρωτοσυζητήθηκαν οι θεσμοί δικαιοσύνης, στο Συνέδριο της Δυτικής Χέρσου Ελλάδας το 1822, ιδρύθηκε το πρώτο Εφετείο της Ελλάδας το 1824 και ένα από τα τέσσερα (4) πρώτα Πρωτοδικεία της χώρας το 1834. Όμως η ιστορία επιφύλαξε στο Μεσολόγγι τον κορυφαίο ρόλο στη νεότερη Ελλάδα. Η υπέρτατη θυσία των «ΕΛΕΥΘΕΡΩΝ ΠΟΛΙΟΡΚΗΜΕΝΩΝ» σφράγισε στην αιωνιότητα ότι η «ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ», η ηθική αυτή πανανθρώπινη αξία είναι αδιαπραγμάτευτη όχι μόνο για τον ελληνισμό αλλά για κάθε άνθρωπο στον πλανήτη. Αυτό τον ηθικό αγώνα των ενστερνίστηκαν και πολλοί φιλέλληνες οι οποίοι, πέθαναν εδώ στο μαρτυρικό μας τόπο (Byron), θυσιάστηκαν (Μάγερ κ.τ.λ.), ύμνησαν το Μεσολόγγι (Ουγκώ) ή φιλοτέχνησαν με τα μάτια της ψυχής τους τον υπέρ πάντων αγώνα (Ντε Λακρουά, Ντε Λανσάκ). Το Μεσολόγγι στη μετέπειτα ιστορία του εξελίχθηκε στην πόλη του πολιτισμού και των γραμμάτων. Είναι η πατρίδα των μεγάλων ποιητών και λογογράφων (Παλαμά, Μαλακάση, Δροσίνη, Τραυλαντώνη, Λυμπεράκη, Γκόλφη, Γκόρπα, Κορδόση, κ.τ.λ.) και των πέντε πρωθυπουργών με κορυφαίο τον αναμορφωτή της νεότερης Ελλάδος Χαρίλαο Τρικούπη (Σπύρος και Χαρίλαος Τρικούπης, Δημήτριος και Ζηνόβιος Βάλβης, Επαμεινώνδας Δεληγιώργης).
Το Μεσολόγγι είναι η έδρα της Ιεράς Μητρόπολης Αιτωλίας και Ακαρνανίας του ιστορικού 2/39 Συντάγματος Ευζώνων (ίδρυση 1913), του πανεπιστημιακού ιδρύματος ΤΕΙ, έδρα της Περιφερειακής Ενότητας (Πρωτεύουσα Νομού). Είναι η έδρα του Κεντρικού Αρχαιολογικού Μουσείου, της Διεθνούς Ακαδημίας Ελευθερίας, ενώ έχει
πληθώρα πολιτιστικών χώρων (Μουσείο Ιστορίας και Τέχνης του Δήμου, το Κατράκειο Μουσείο, το Κέντρο Λόγου και Τέχνης «Διέξοδος», η Πινακοθήκη Χρήστου και Σοφίας Μοσχανδρέου κ.τ.λ.
Έτσι λοιπόν το Μεσολόγγι με την πλούσια ιστορική διαδρομή και προσφορά προς το Έθνος και την Εθνική και Διεθνή αναγνώρισή του ΔΙΚΑΙΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΖΕΤΑΙ:
α. Η πόλη της ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ του Νεοελληνισμού.
β. Η πόλη του ΦΙΛΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ
γ. Η πόλη του ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ και των ΓΡΑΜΜΑΤΩΝ
Για όλη την παραπάνω προσφορά προς το έθνος η Πολιτεία ανακήρυξε το Μεσολόγγι ΙΕΡΑ ΠΟΛΗ και καθόρισε η επέτειος της ηρωικής εξόδου της Φρουράς του Μεσολογγίου η Κυριακή των Βαΐων να είναι ημέρα «Εθνικής Εορτής». Στην πόλη αρκετοί σύλλογοι έχουν πολιτιστική δράση και προσφορά, όμως ιδιαίτερα μνεία θα πρέπει να γίνει στην Βυρωνική Εταιρεία, σε σχέση με το θέμα, η οποία κατάφερε:
α. Να αναδείξει το Μεσολόγγι σε ένα από τα τρία (3) Παγκόσμια σημεία αναφοράς του Διεθνούς Βυρωνισμού μετά τη γενέτειρα του Byron (Αγγλία) και το Πανεπιστήμιο του Delaware στις ΗΠΑ.
β. Να προαγάγει την έρευνα και τη μελέτη για το Βύρωνα και τον πολιτισμό.
γ. Να διοργανώνει και συμμετέχει σε Διεθνή Συνέδρια των Βυρωνιστών στην Ελλάδα, Μεσολόγγι και εξωτερικό.