«Ο Πολιτισμός σήμερα: Στην κόψη του ξυραφιού» ήταν το θέμα της ενδιαφέρουσας συζήτησης που διοργάνωσε ο Πολιτιστικός & Καλλιτεχνικός Σύλλογος «Επίλογος» σε συνεργασία με το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Αγρινίου στο Δημοτικό Περιφερειακό Θέατρο Αγρινίου, με ομιλητές τον συγγραφέα Κώστα Γεωργουσόπουλο, τον γλύπτη Θόδωρο, τον Αθανάσιο Παλιούρα καθηγητής Βυζαντινής Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου των Ιωαννίνων και τον ζωγράφο Χρήστο Γαρουφαλή.
Σε μια εποχή πολύπλευρης κρίσης ο Κώστας Γεωργουσόπουλος διαπίστωσε ότι σήμερα σε αντίθεση με παλιότερες περιόδους της νεοελληνικής ιστορίας δεν υπάρχει πνευματική ζωή. “Πνευματική ζωή είναι η συζήτηση είναι η ζύμωση, όπως για παράδειγμα η δημόσια συζήτηση για την ποίηση ανάμεσα στον Δ. Τσάτσο και τον Γ. Σεφέρη, όπου ο ένας μιλούσε για τη κλασσική διαπίτωση και ο άλλος για τον μοντερνισμό, ή όπως η συζήτησεις που γίνονταν μέσα από περιοδικά όπως η “Νέα Εστία” και η “Επιθεώρηση Τέχνης”. Συνέχισε μάλιστα αναφερόμενος στην ανάγκη να προβληθεί ο νεοελληνικός πολιτισμός γιατί όπως είπε, δεν είμαστε μόνο χρέος. “Έχουμε την προεδρία της Ευρώπης φέτος δεν θα μπορούσε να δημιουργηθεί μια ανθολογία ποίησης αφού οι ποιητές μας από το Σολωμό μέχρι την Δημουλά είναι μεταφρασμένοι; Δεν θα μπορούσε να γίνει μιας και η Πινακοθήκη είναι κλειστή και ανακαινίζεται μια έκθεση από το Γύζη μέχρι το Φασιανό; Αυτοί είμαστε, δεν είμαστε μόνο χρέος!” είπε χαρακτηριστικά. Εξήγησε μάλιστα ακόμη πως δεν υπάρχει πνευματική ζωή γιατί δεν υπάρχει παιδεία. “Είμαστε η μόνη χώρα στον κόσμο που έχουμε στο σχολείο ένα βιβλίο και δεν ντρεπόμαστε…” είπε και πρόσθεσε “το ένα βιβλίο στο σχολείο σημαίνει κρατική ιδεολογία και όχι παιδεία”… “Τι μας πειράζει σε μια εποχή πλουραλισμού να υπάρχουν πολλά βιβλία, προσωπικά δεν θα είχα πρόβλημα ακόμη και να υπήρχε στο σχολείο και το βιβλίο της κας Ρεπούση και ας πάρουν τα παιδιά μαζί με τον δάσκαλο να δουν τι λέει ο ένας, τι λέει ο άλλος, να τα συζητήσουν και να απορρίψουν όποιο κρίνουν” πρόσθεσε. Και στη συνέχεια αναφέρθηκε και σε άλλα προβλήματα από το χώρο της παιδείας, όπως η αξιολόγηση που ακόμη δεν έχει γίνει, οι πολλές εξετάσεις και οι συνδικαλιστικές απαιτήσεις.
Για τον Θόδωρο “πάνω στο εν-νόημα της οικονομίας κρίνεται η μοίρα της ανθρωπότητας και του πολιτισμού”. “Η ζύμωση για την πνευματική ζωή προϋποθέτει τους άλλους” πρόσθεσε με αφορμή όσα ανέφερε ο Κ. Γεωργουσόπουλος. Ενώ όρισε τον πολιτσμό λέγοντας πως ο “πολιτισμός δεν είναι τα πολιστικά, αλλά το ήθος πίσω από τις συμπεριφορές”. Ο Θόδωρος μάλιστα θέλοντας όπως είπε να υποψιάσει το κοινό αναρωτήθηκε με νόημα “για ποιον πολιτισμό μιλάμε, για τον πολιτισμό της τροφοσυλλεκτικής κοινωνίας, τον πολιτσμό των αγροτών, της κλασσικής Αθήνας, της βιομηχανικής εποχής, της τηλεπληροφορικής ή τον πολιτισμό του υπουργείο πολιτισμού;” Πρόσθεσε μάλιστα ότι “χωρίς επικοινωνία ο πολιτισμός είναι ανόητη έννοια, για ποια όμως επικοινωνία μιλάμε μέσα από τα οπτικοακουστικά μέσα, ή επικοινωνία μέσα υλικές δομές και μορφές φυσικές και τεχνητές”. Έφερε μάλιστα ως παράδειγμα ότι “ο Παρθενώνας ήταν επικοινωνία, όπου το δομικό μέρος, το περιεχόμενο του, ο ρυθμός του ήταν αυτό που εξέπεμπε, όχι η εικόνα του. Σήμερα τον εννοούμε ως κάρτ-ποστάλ!Αυτή η παραμόρφωση είναι πολύ σημαντική, γιατί ο ρυθμός που εμπεριέχει ο Παρθενώνας, είναι ένας ρυθμός που αντιστοιχούσε στο νόημα ζωής που βίωναν οι Αθηναίοι”. Ακόμη παρατήρησε ότι “η λέξη πολιτισμός όπως όλοι οι -ισμοί εμπίπτει στις ιδεολογίες και από εκεί στις σκοποιμότητες και την εκμετάλλευση όπου ο καθένας μπορεί να βολεύεται στον δικό του πολιτισμό”. Και κατέληξε λέγοντας πως “ο πολιτισμός από τη μια και η οικονομία από την άλλη είναι οι συμπλυγάδες από τις οποίες πρέπει να περάσει το καράβι της τέχνης”.
