Μπαίνουν μπροστά τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια

Η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας θα συνδράμει τους Δήμους

Τη φιλόδοξη προσπάθεια ολοκλήρωσης του πολεοδομικού σχεδιασμού της χώρας ανακοίνωσε το Υπουργείο Περιβάλλοντος επενδύοντας για το σκοπό αυτό 200 εκατ. ευρώ. Εργαλείο σχεδιασμού για θέματα όπως οι χρήσεις γης, τα νέα οικιστικά σχέδια, η χωροθέτηση μεγάλων επενδύσεων, ο χαρακτηρισμός των τοπικών δρόμων, τα τοπικά σχέδια προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή και τα τοπικά σχέδια διαχείρισης καταστροφών και κινδύνων.

Ο υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Δημήτρης Οικονόμου και ο γενικός γραμματέας Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος, Ευθύμης Μπακογιάννης ανακοίνωσαν την προηγούμενη εβδομάδα το πρόγραμμα εκπόνησης των Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων (ΤΠΣ).Το πρώτο βήμα της εκκίνησης του προγράμματος γίνεται με πρόσκληση που θα αποσταλεί προς όλους τους δήμους της χώρας για να εκδηλώσουν ενδιαφέρον για τη συμμετοχή τους και να προσδιορίσουν τη σειρά προτεραιότητας των Δημοτικών τους Ενοτήτων, έως τις 10 Ιουλίου 2020. Η επιλογή της σειράς, με την οποία θα αρχίζουν να εκπονούνται ΤΠΣ στις δημοτικές ενότητες, θα βασιστεί στις προτάσεις των δήμων, σε συνδυασμό με μια σειρά κριτηρίων που έχει θέσει το ΥΠΕΝ. Μεταξύ αυτών οι αναπτυξιακές πιέσεις, είτε με την έννοια της ύπαρξης έντονου επενδυτικού ενδιαφέροντος, είτε με αυτήν της ύπαρξης σημαντικών αναξιοποίητων ακόμα αναπτυξιακών πόρων, τα περιβαλλοντικά προβλήματα, ιδίως συνδεόμενα με το αστικό περιβάλλον (δεδομένου ότι ήδη βρίσκεται σε εξέλιξη πρόγραμμα κάλυψης των περιοχών που υπάγονται στο δίκτυο Natura 2000 με άλλες μελέτες, οι οποίες θα ενσωματωθούν στα ΤΠΣ).

Η υλοποίηση του προγράμματος, σύμφωνα με το ΥΠΕΝ, θα είναι σταδιακή και θα προωθηθεί κατά φάσεις, καθεμία από τις οποίες θα περιλαμβάνει περίπου 200 μελέτες, έως ότου καλυφθούν όλες οι Δημοτικές Ενότητες της χώρας. Οι διαγωνισμοί για τις μελέτες της πρώτης φάσης αναμένεται να προκηρυχθούν τον ερχόμενο Σεπτέμβριο και θα καλύπτουν περίπου το 18% της χώρας. Περίπου οι μισές μελέτες θα αφορούν νέα σχέδια (δημοτικές ενότητες που σήμερα στερούνται ΤΠΣ ή ανάλογου σχεδίου) και οι υπόλοιπες θα είναι αναθεωρήσεις υπαρχόντων, παρωχημένων σχεδίων (ΓΠΣ, ΣΧΟΟΑΠ κλπ.). Συνεπώς, με την έγκριση των μελετών αυτών, σε χρόνο που εκτιμάται σε 2,5 χρόνια από την ανάθεσή τους, η κάλυψη της χώρας με πολεοδομικές χρήσεις γης θα φθάσει περίπου το 30% (το 10% του μεγέθους αυτού θα προκύψει από τις νέες μελέτες, το 8% από την αναθεώρηση υφιστάμενων παρωχημένων σχεδίων, και το 12%από διατηρούμενα προς το παρόν υφιστάμενα σχέδια).

ΤΠΣ : Γιατί είναι σημαντικά, σε ποια θέματα βάζουν τάξη

Τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια αποτελούν το κύριο εργαλείο σχεδιασμού στην Ελλάδα, με το οποίο καθορίζονται χρήσεις γης, όροι δόμησης, και περιοχές προς πολεοδόμηση (επεκτάσεις σχεδίων ή νέες αναπτύξεις). Επιπλέον, τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια περιλαμβάνουν και άλλες συνιστώσες, όπως η χωροθέτηση μεγάλων επενδύσεων, η οριοθέτηση οικισμών χωρίς όρια και ο χαρακτηρισμός των τοπικών δρόμων (και στα δύο αυτά πεδία, υπάρχουν σήμερα πολύ σοβαρές εκκρεμότητες, μετά από αποφάσεις του ΣτΕ που ακυρώνουν παλαιότερα σχέδια ή μη νόμιμα χαρακτηρισμένους δρόμους), το τοπικό σχέδιο προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή και το τοπικό σχέδιο διαχείρισης καταστροφών και κινδύνων. Τα ΤΠΣ συνοδεύονται από στρατηγική μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων, γεωλογική μελέτη και μελέτη οριοθέτησης υδατορεμάτων και εγκρίνονται με προεδρικό διάταγμα, έχουν δηλαδή ενισχυμένο θεσμικό κύρος.
Όπου δεν υπάρχουν, ή είναι παρωχημένα, τέτοια ή αντίστοιχα σχέδια, καθυστερούν οι επενδύσεις, παρεμποδίζονται οι αναγκαίες επεκτάσεις των πόλεων και οικισμών, δυσχεραίνεται η νόμιμη οικοδομική δραστηριότητα (και υποθάλπεται η αυθαίρετη δόμηση), και εξαπλώνονται άναρχα οι διάφορες δραστηριότητες στο χώρο μέσω της εκτός σχεδίου δόμησης, χωρίς σχεδιασμό.Με δεδομένο αυτό το σημείο, έχει προφανή σημασία το γεγονός ότι, σήμερα, μετά από 45 χρόνια προσπαθειών, μόνο στο 20% των δημοτικών ενοτήτων της χώρας έχουν εγκριθεί σχέδια τέτοιου τύπου—μακράν το μικρότερο ποσοστό σε όλη την ΕΕ— και περίπου τα μισά από αυτά είναι παρωχημένα και χρήζουν επικαιροποίησης. Συνεπώς, με το Πρόγραμμα των ΤΠΣ, ουσιαστικά, πρέπει να καλυφθούν 9 στις 10 δημοτικές ενότητες με νέο ή επικαιροποιημένο σχέδιο.

Λ. Δημητρογιάννης : Βούληση της Περιφέρειας να συνδράμει ενεργά τους Δήμους

Το όλο θέμα τέθηκε στη συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου Δυτικής Ελλάδας, με τον αρμόδιο Αντιπεριφερειάρχη Περιβάλλοντος Λάμπρο Δημητρογιάννη να υπογραμμίζει τη βούληση της Περιφέρειας να συνδράμει ενεργά τους Δήμους στην εκπόνηση των Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων.«Ύστερα από μήνες σκληρής δουλειάς, προβήκαμε στην καταγραφή των δεδομένων χωρικού σχεδιασμού στο επίπεδο των Δήμων, αλλά και των Δημοτικών Ενοτήτων ειδικότερα. Πλέον, έχουμε στα χέρια μας ένα σημαντικό εργαλείο, που αφορά την εξειδικευμένη μελέτη εκτίμησης του κόστους εκπόνησης των μελετών τοπικών πολεοδομικών σχεδίων και για τους 19 Δήμους, αλλά και για τις 74 Δημοτικές Ενότητες της Περιφέρειας» ανέφερε ο Λάμπρος Δημητρογιάννης και πρόσθεσε πως «με τη μελέτη αυτή ιεραρχούνται οι απαραίτητες παρεμβάσεις, προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι αναπτυξιακές ανάγκες, τα περιβαλλοντικά προβλήματα, τα κοινωνικά προβλήματα γεωγραφικά εστιασμένα και τα ζητήματα του πολεοδομικού σχεδιασμού». Αξίζει να σημειωθεί πως για το θέμα την επομένη των ανακοινώσεων από πλευρά Υπουργείο ο αντιπεριφερειάρχης Λάμπρος Δημητρογιάννης είχε συνάντηση στο Υπουργείο Περιβάλλοντος με τον αρμόδιο Γενικό Γραμματέα Ευθύμιο Μπακογιάννη.