Απέρριψε το Υπ. Δικαιοσύνης το «πόρισμα Πικραμένου» και διατηρεί τα δικαστήρια ως δικαστήρια φυσικής παρουσίας, αν και θεσμοθετούνται οι τηλεδίκες
Οπισθοχώρησε το Υπουργείο Δικαιοσύνης αναφορικά με το δικαστικό «Καλλικράτη» και τις συγχωνεύσεις των Διοικητικών Δικαστηρίων που είχαν αρχικά προταθεί. Μεταξύ άλλων στο αρχικό σχέδιο προτείνονταν η απορρόφηση των Διοικητικών Πρωτοδικείων Αγρινίου και Μεσολογγίου από το αντίστοιχο της Πάτρας και η μετατροπή τους σε δικαστήρια τηλεματικής.
Τελικά το νομοσχέδιο του Υπουργείου Δικαιοσύνης για τη «Χωροταξική αναδιάταξη των Τακτικών Διοικητικών Δικαστηρίων, την οργάνωση της τηλεματικής συνεδρίασης και την ίδρυση δικαστικών σταθμών τηλεματικής» που τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση, δεν περιλαμβάνει συγχωνεύσεις δικαστηρίων.
Αντιθέτως με το προτεινόμενο νομοσχέδιο εναρμονίζεται μάλιστα η τοπική αρμοδιότητα των Διοικητικών Δικαστηρίων με την ισχύουσα διοικητική διαίρεση των Δήμων. Τέτοιο ζήτημα υπήρχε και στην Αιτωλοακαρνανία με περιοχές του Δήμου Αγρινίου να υπάγονται στη δικαιοδοσία του Μεσολογγίου. Έτσι πλέον στην περιφέρεια του Διοικητικού Πρωτοδικείου Αγρινίου εμπίπτουν οι Δήμοι Αγρινίου, Άκτιου-Βόνιτσας, Αμφιλοχίας και Θέρμου, ενώ οι Δήμοι Ιεράς Πόλης Μεσολογγίου, Ναυπακτίας και Ξηρομέρου στο Διοικητικό Πρωτοδικείο Μεσολογγίου.
Θεσμοθετούνται οι τηλεδίκες, αλλά παραπέμπονται για το μέλλον
Το Υπουργείο Δικαιοσύνης, καθώς το συγκεκριμένο νομοσχέδιο εντάσσεται στα προαπαιτούμενα για τις εκταμιεύσεις του Ταμείου Ανάκαμψης, το φέρνει στη βουλή διατηρώντας τα δικαστήρια σε δικαστήρια φυσικής παρουσίας των δικαστών και θεσμοθετώντας τις δίκες τηλεματικής (δίκες εξ αποστάσεως) αλλά τις παραπέμπει για το μέλλον. Συγκεκριμένα δημιουργούνται δικαστήρια τηλεματικής με πιλοτική εφαρμογή την διετία 2024- 26 και με προοπτική να επεκταθούν σε όλη την επικράτεια. Η βασική ιδέα είναι ότι οι μεταβατικές έδρες των δικαστηρίων θα μετατρέπονται σε δικαστήρια τηλεματικής. Δηλαδή εκεί θα συγκεντρώνονται οι διάδικοι και το δικαστήριο με ηλεκτρονικά μέσα θα συνδέεται μαζί τους στην έδρα του δικαστηρίου.
Αυτό σημαίνει ότι το πόρισμα της επιτροπής Πικραμένου (της ομάδας εργασίας, που συγκροτήθηκε υπό τον αντιπρόεδρο του ΣτΕ) και προέβλεπε την κατάργηση 14 διοικητικών πρωτοδικείων (υπό την μορφή της μετατροπής τους σε δικαστήρια τηλεματικής), μπορεί να απορρίφθηκε τώρα, αλλά να επανέλθει έστω και στο απώτερο μέλλον.
Ενίσχυση σε επίπεδο ύλης
Πάντως το νομοσχέδιο αντί να κλείσει δικαστήρια στην επαρχία τα “δυναμώνει” μεταφέροντας δικαστηριακή ύλη από τα υπερφορτωμένα δικαστήρια της Αθήνας.
Για παράδειγμα όλες οι ασφαλιστικές υποθέσεις του ΕΦΚΑ, πλέον δεν θα δικάζονται στο δικαστήριο της έδρας του φορέα, αλλά στον τόπο διαμονής του ασφαλισμένου. Με αυτό τον τρόπο αφενός μειώνεται ο υπέρμετρος φόρτος των δικαστηρίων της Αθήνας και δίνεται ύλη στα περιφερειακά δικαστήρια.
Έτσι προβλέπεται να γίνουν μετακινήσεις δικαστικών λειτουργών (σε δεύτερο χρόνο), ώστε να στελεχωθούν τα δικαστήρια που θα έχουν πλέον μεγαλύτερες ανάγκες.
Τι προέβλεπε το «πόρισμα Πικραμένου» για τη Δυτική Ελλάδα
Συγκεκριμένα η αρχική πρόταση για τη Δυτική Ελλάδα πρότεινε τη διατήρηση του Διοικητικού Πρωτοδικείου Πατρών ως δικαστηρίου με φυσική παρουσία και τη μετατροπή των Διοικητικών Πρωτοδικείων Πύργου, Μεσολογγίου και Αγρινίου σε δικαστήρια τηλεματικής, με μεταφορά των οργανικών θέσεων δικαστικών λειτουργών αυτών των Διοικητικών Πρωτοδικείων (15 συνολικά) στο Διοικητικό Πρωτοδικείο Πατρών.
Οι λόγοι, σύμφωνα με το πόρισμα, ήταν οι εξής :
α) Το μέγεθος του Διοικητικού Πρωτοδικείου Πατρών έναντι των Διοικητικών Πρωτοδικείων Πύργου, Μεσολογγίου και Αγρινίου τόσο σε σχέση με τα λειτουργούντα τμήματα (4 έναντι 1, 1 και 1) όσο και σε σχέση με τον αριθμό των δικαστικών λειτουργών (21 έναντι 6, 5 και 4).
β) Ο φόρτος υποθέσεων του Διοικητικού Πρωτοδικείου Πατρών. Οι εισαχθείσες υποθέσεις στο Διοικητικό Πρωτοδικείο Πατρών είναι περισσότερες εκείνων των Πρωτοδικείων Πύργου, Μεσολογγίου και Αγρινίου (εισαχθείσες υποθέσεις στο Δ.Πρωτ. Πατρών το 2018 1.239, το 2019 1.423 και το 2020 880, έναντι 602, 608 και 466 για τον Πύργο, 548, 433 και 229 για το Μεσολόγγι και 1.051, 354, 246 για το Αγρίνιο). Το Διοικητικό Πρωτοδικείο Πατρών υπολείπεται κατά τι, ως προς εκκρεμείς υποθέσεις, του Διοικητικού Πρωτοδικείου Πύργου (2.330 έναντι 2.541 το τέλος του 2020), παρά το γεγονός ότι το Διοικητικό Πρωτοδικείο Πατρών έχει μεγαλύτερο αριθμό δικαστικών λειτουργών.
Για τη μετατροπή των φυσικών δικαστηρίων σε τηλεματικής βασικότερο επιχείρημα ήταν ο όγκος των υποθέσεων. Στο Διοικητικό Πρωτοδικείο Αγρινίου, για παράδειγμα βάσει των στοιχείων που παρουσιάζονται στο πόρισμα οι εισαχθείσες υποθέσεις μέσα σε τρία χρόνια έχουν μειωθεί στο ένα τρίτο. Έτσι λόγω και του μικρού φόρτου εργασίας του δικαστηρίου η αίτηση αναστολής εκδικάζεται συνήθως τον επόμενο μήνα, ενώ η κοινοποίηση των δικαστικών αποφάσεων γίνεται άμεσα, εντός μιας εβδομάδας από τη δημοσίευσή τους. Παράλληλα οι δικαστικοί λειτουργοί έχουν φυσική παρουσία στο Δικαστήριο πέντε ημέρες τον μήνα. Κάτι που σε γενικές γραμμές ισχύει και για το Διοικητικό Πρωτοδικείο Μεσολογγίου, όπου οι δικαστικοί λειτουργοί έχουν φυσική παρουσία στο Δικαστήριο μία φορά την εβδομάδα.
