Δύο αιώνες μετά την Έξοδο, το Μεσολόγγι δεν χρειάζεται εντυπωσιασμούς για να θυμηθεί. Η ίδια η ιστορία του διαθέτει φως αρκετό — φως εσωτερικό, όχι δανεικό. Φως που δεν παράγεται από προβολείς, αλλά από τη συνείδηση όσων γνωρίζουν τι σημαίνει να υπερβαίνεις τον φόβο για να σταθείς απέναντι στην ανάγκη.
Η Έξοδος δεν ήταν μόνο πολεμική πράξη· ήταν μια πράξη ομόθυμης υπέρβασης. Μια στιγμή κατά την οποία ολόκληρη η κοινότητα στάθηκε ενωμένη, ως σώμα και ψυχή μία. Αυτό το συλλογικό φως είναι που επέτρεψε στο Μεσολόγγι να γίνει σύμβολο.
Σήμερα, στην προετοιμασία των επετειακών δράσεων, η μνήμη απαιτεί μέτρο. Δεν αντέχει την επιφανειακή λάμψη ούτε τις πρόχειρες σκηνοθεσίες. Ζητά σοβαρότητα, καθαρότητα και ουσία. Ζητά ανθρώπους που αντιλαμβάνονται την ιερότητα του τόπου και δεν αντιμετωπίζουν την ιστορία ως ευκαιρία εντυπωσιασμού.
Οι εκδηλώσεις τιμής δεν γίνονται για να προβληθούμε, αλλά για να σταθούμε αντάξιοι εκείνων που υπερέβησαν τον εαυτό τους. Η Έξοδος υπήρξε υπόθεση όλων· έτσι πρέπει και να τιμάται. Με συμμετοχή, με σεβασμό, με ειλικρίνεια.
Διακόσια χρόνια μετά, το ερώτημα παραμένει απλό και θεμελιώδες:
Τι κάνουμε με το φως που μας παραδόθηκε;
Το κρατάμε ζωντανό μέσα μας ή το σκεπάζουμε με εξωτερικές λάμψεις και θόρυβο;
Η απάντηση σε αυτό το ερώτημα δεν είναι τυπική. Είναι καθήκον.
Και η μνήμη — ο δρόμος που οφείλουμε να ακολουθήσουμε.
Δρ. Ελένη Καρανικόλα Τσουβέλα
Ερευνήτρια – Δημιουργός του Εργαστηρίου Συλλογικής Αφήγησης «Η ΜΝΗΜΟΣΥΝΗ»






