Οι “ορφανές” Natura της Αιτωλοακαρνανίας αποκτούν “διαχειριστές”

Οι περιοχές του Δικτύου Natura 2000 στην Αιτωλοακαρνανία και την ευρύτερη περιοχή
Οι περιοχές του Δικτύου Natura 2000 στην Αιτωλοακαρνανία και την ευρύτερη περιοχή

Χωρίς σημαντική ενίσχυση σε προσωπικό και πόρους η χωρική επέκταση των Φορέων Διαχείρισης
Σημαντικές αλλαγές φέρνει και στην Αιτωλοακαρνανία το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Περιβάλλοντος που προβλέπει την υπαγωγή των “ορφανών” περιοχών Natura στους υφιστάμενους Φορείς Διαχείρισης. Τόποι ιδαίτερης περιβαλλοντικής σημασίας όπως οι λίμνες Τριχωνίδα, Οζερός και Αμβρακία καθώς επίσης το Παναιτωλικό όρος, ο Αράκυνθος και τα Ακαρνανικά Όρη πλέον θα υπόκεινται στην περιοχή ευθύνης του Φορέα Διαχείρισης της Λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου – Αιτωλικού και του Φορέα του Αμβρακικού Κόλπου. Βασικός στόχος σύμφωνα με το Υπουργείο Περιβάλλοντος είναι «η ενίσχυση του θεσμικού πλαισίου διαχείρισης των προστατευόμενων περιοχών, μέσω του θεσμού των Φορέων Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών (ΦΔΠΠ), για τη διατήρηση της βιοποικόλητας, την προστασία του εθνικού φυσικού κεφαλαίου με όρους βιώσιμης ανάπτυξης και την ενίσχυση του τοπικού προϊόντος».

Ο Συντονιστής του Φορέα Διαχείρισης Λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου- Αιτωλικού, Περιβαλλοντολόγος, Γιάννης Σελιμάς μιλώντας στο ΑγρίνιοCulture.gr με αφορμή τις αλλαγές που κομίζει το νομοσχέδιο ανέφερε ότι “ο Φορέας Διαχειρίσης Λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου σε παλαιότερο έγγραφο του προς το ΥΠΕΝ είχε προτείνει, όπως ενταχθούν στη χωρική επικράτειά του όλα τα Natura του Νομού, όμως στο πρόσφατο νομοσχέδιο τελικά ο ΦΔ/ΛΜ θα αναλάβει την προστασία των περιοχών της Τριχωνίδας, Αρακύνθου, Παναιτωλικού και Οζερού, ενώ ο Φορέας Διαχείρισης Αμβρακικού τα Ακαρνανικά, τη λίμνη Αμβρακία, καθώς και το αρχιπέλαγος νότια της Λευκάδας και έως τις Εχινάδες Νήσους. Αυτή η προσέγγιση του ΥΠΕΝ μπορεί βέβαια να έχει ως κριτήριο την χωρική εγγύτητα όμως κατά την άποψη μου διασπά έναν ενιαίο οικολογικό χώρο σε δυο σχήματα διοίκησης, δηλαδή τους δυο αντίστοιχα φορείς διαχείρισης προστατευόμενων περιοχών”. Αναφορικά με την διαδικασία που θα ακολουθηθεί, έτσι ώστε να διευρυνθεί η χωρική αρμοδιότητα του κάθε φορέα διαχείρισης, ο κ. Γιάννης Σελιμάς εξήγησε πως “μετά την εκπόνηση των Ειδικών Περιβαλλοντικών Μελετών καθώς και των Διαχειριστικών Σχεδίων για κάθε περιοχή Natura θα εκδοθούν Προεδρικά Διατάγματα που θα χαρακτηρίζουν τις περιοχές ως Εθνικά Πάρκα και θα τις εντάσσουν σε υφιστάμενους Φορείς Διαχείρισης”.

“Το ΥΠΕΝ επέλεξε την επέκταση και όχι την εμβάθυνση”
Πέρα όμως από το ζήτημα της επέκτασης των ορίων αρμοδιότητας των Φορέων Διαχείρισης ανακύπτει και το ερώτημα αν η επέκταση των ορίων των Φορέων Διαχείρισης θα συνδυαστεί με ενίσχυσή τους σε προσωπικό και πόρους, ώστε να είναι αποτελεσματικοί στο ρόλο τους. Σύμφωνα με το νομοσχέδιο, οι συμβασιούχοι των Φορέων Διαχείρισης συνεχίζουν να εργάζονται με παράταση των συμβάσεών τους ως την προκήρυξη διαγωνισμών του ΑΣΕΠ για οχτάμηνες συμβάσεις (εντός του 2018), με στόχο να προκηρυχθεί διαγωνισμός για την προκήρυξη θέσεων αορίστου χρόνου εντός του 2019. ΣελιμάςΟ Συντονιστής του Φορέα Διαχείρισης Λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου- Αιτωλικού Γιάννης Σελιμάς εκτιμά πως “παρότι για πρώτη φορά στηρίζεται ο θεσμός των ΦΔ σαν οργανωτικό σχήμα καλύπτοντας το 100% των περιοχών Natura 2000, ωστόσο στο κομμάτι που μας αφορά δηλ. το εργασιακό, οι ρυθμίσεις είναι τουλάχιστον προβληματικές και μας οδηγούν σε αβέβαιο μέλλον”. Σχολιάζει μάλιστα την ασάφεια στο σχέδιο νομού στο ζήτημα των εργασιακών λέγοντας χαρακτηριστικά “εδώ πράγματι μιλάμε για το μετέωρο βήμα του πελαργού, μιας κι αναφερόμαστε σε περιοχές με σημαντική ορνιθοπανίδα”. Και εξηγεί: “Τα στελέχη των Φορέων Διαχείρισης είτε αυτά αφορούν επιστημονικό προσωπικό, είτε διοικητικό, είτε προσωπικό εποπτείας και φύλαξης, υπάρχουν στους φορείς υλοποιώντας ένα σημαντικό έργο με την τήρηση ευρωπαϊκών οδηγιών αλλά και άλλων δραστηριοτήτων όπως μελέτες, γνωμοδοτήσεις, περιβαλλοντική εκπαίδευση, ευρωπαϊκά προγράμματα κτλ, ως συμβασιούχοι ορισμένοι χρόνουεδώ και μια δεκαετία περίπου. Αυτή η σχέση ομηρίας πρέπει να λάβει τέλος. Δεν μπορούν οι φορείς να εκπονήσουν μακροπρόθεσμο σχεδιασμό με εποχικούς υπάλληλους. Χρειάζεται μια μόνιμη σχέση απασχόλησης με τη μορφή συμβάσεων αόριστου χρόνου, έτσι ώστε να τερματίσει η δεκαετής εργασιακή ομηρία με κενά σε πληρωμές και τεραστία γραφειοκρατία, ειδικά τα τελευταία δυο χρόνια που σταματήσαμε να χρηματοδοτούμαστε από προγράμματα ΕΣΠΑ και πληρωνόμαστε από το Πράσινο Ταμείο”. Καταλήγει μάλιστα ο Γ. Σελιμάς υπογραμμίζοντας ότι “το ΥΠΕΝ επέλεξε την επέκταση και όχι την εμβάθυνση, δηλαδή ενώ επιλεγεί το μοντέλο της αποκεντρωμένης περιβαλλοντικής διακυβέρνησης για το δίκτυο Natura όλης της χώρας -και αυτό βρίσκεται προς την σωστή κατεύθυνση- δεν εμβαθύνει την λειτουργία των υφιστάμενων θεσμών (ΦΔΠΠ) σε πόρους, αρμοδιότητες, περεταίρω προσωπικό, κτλ) για την αποτελεσματικότερη λειτουργία τους σε ένα αντίξοο περιβάλλον, καθώς τη φύση λίγοι την υπερασπίζονται, όταν τα αγοραία συμφέροντα την υποβαθμίζουν.

Νέος Φορέας για τον Κορινθιακό
Το νομοσχέδιο προβλέπει την δημιουργία κι άλλων πέντε καινούργιων Φορέων Διαχείρισης. Ο Γ. Σελιμάς εξηγεί πως “οι νέοι φορείς διαχείρισης θα καλύψουν περιοχές που έως σήμερα δεν καλύπτονταν από κάποιον υφιστάμενο φορέα διαχείρισης και δεν βρίσκονταν εκεί κοντά κάποιος από τους υπάρχοντες έτσι π.χ ιδρύεται φορέας διαχείρισης του Κορινθιακού Κόλπου με παράλληλη ένταξη του Κόλπου στο δίκτυο Natura 2000, για την καλύτερη προστασία του. Πρόσφατο εξάλλου είναι το γεγονός αύξησης των μεδουσών τους καλοκαιρινούς μήνες όσο και η υπεραλίευσση της περιοχής”.