Τέχνη, Μεσαίωνας και Κρίση…

Toυ Γεώργιου Κ. (giorgos@agrinioculture.gr)

Πολύ ακούω σε συζητήσεις τελευταία τον ρόλο που θα μπορούσε να παίξει η Τέχνη στην εποχή της οικονομικής κρίσης. Μπορεί η τέχνη να λειτουργήσει ως αντίδοτο της οικονομικής κρίσης; Μπορεί η Τέχνη να αυξήσει τους μισθούς; Μπορεί να διαγράψει το χρέος; Μπορεί να επαναφέρει την ποιότητα της ζωής μας;

Σε αυτή την βάση οι απαντήσεις στα ερωτήματα είναι αρνητικές. Αλλά όταν μιλάμε για τους Νόμους της Τέχνης δεν μιλάμε για τους ίδιους με αυτούς της Φυσικής της Χημείας και γενικά των θετικών επιστημών.  Οι νόμοι της Τέχνης καθώς και οι ερμηνείες του κόσμου που αυτή επιχειρεί αλλά και που επιδέχεται, δεν είναι σταθεροί ούτε απόλυτοι.

Για αυτό και τα παραδείγματα που έχουμε για τον ρόλο της Τέχνης σε δύσκολες περιόδους δεν είναι “λογικά”. Συγκεκριμένα στην Αργεντινή κατά την κορύφωση της κρίσης που προέκυψε από τη χρεωκοπία της χώρας συνέβη κάτι απρόσμενο, ενώ το 60% του πληθυσμού ζούσε κάτω από τα όρια της φτώχιας και οι μισοί από αυτούς σε συνθήκες απόλυτης φτώχιας, η θεατρική σκηνή της χώρας φάνηκε να γνωρίζει άνθηση με 120 θέατρα να λειτουργούν στην πρωτεύουσα στα οποία ανέβαζαν παραστάσεις περισσότερες από 400 ομάδες και σχεδόν άλλες 150 παραστάσεις να ανεβαίνουν σε αυτοσχέδια θέατρα. Ενώ στις ΗΠΑ  μια έρευνα που έγινε από το δικτυακό τόπο The Art Newspaper σε είκοσι μουσεία κατέγραψε για τη διετία 2008-2009 μια σημαντική αύξηση των επισκεπτών.

Τώρα ποιος μπορεί να είναι ο λόγος που οδηγεί τον άνθρωπο στην διέξοδο της Τέχνης σε δυσμενείς συνθήκες; Νομίζω ότι η εξήγηση που μπορεί να δοθεί -κατά την προσωπική μου εκτίμηση- είναι ότι το θέατρο, η μουσική, η ποίηση, η λογοτεχνία, η ζωγραφική, μολονότι δεν επιφέρουν ένα παραγωγικό και μετρήσιμο κέρδος δεν σταματούν να διεγείρουν τις αισθήσεις σε έναν καθόλα γόνιμο και παραγωγικό διάλογο με τον εαυτό μας και με τους άλλους. Επίσης πολύς κόσμος στρέφεται στην Τέχνη για να ζητήσει διέξοδο από αυτόν τον παράλογο καταναλωτισμό που είχαμε υποστεί  τα τελευταία χρόνια και των εμβόλιμων αξιών που είχε καθιερώσει η εποχή της υπέρμετρης και αδικαιολόγητης  ευμάρειας (όπως είχε πει και ο πρώην Πρωθυπουργός Λ. Παπαδήμος).   Η “λογοκρισία” του Συστήματος  δεν έχει μπει για τα καλά σε αυτό τον χώρο κι αυτό είναι που ενοχλεί πολλούς.

Είναι γνωστό πλέον ότι μέσω της Τέχνης επέρχεται η κάθαρση απο την νόσο της υλιστικής ανθρ’ωπινης πλευράς που πάσχουμε λίγο πολύ ολοί μας.

Ίσως αν βλέπαμε τον κόσμο μέσα από τη λοξή, διαφορετική ματιά του καλλιτέχνη,  να δημιουργούσαμε  μια νέα Ελλάδα, μια νέα κοινωνία που δεν θα είχε τις βάσεις της στο χρήμα και στον καπιταλισμό… Ρομαντικό και ουτοπικό βέβαια…Αλλά όχι ακατόρθωτο…

Γ.Κ.

ΥΓ1: Αυτό που με ενοχλεί πιο πολύ είναι ότι χώροι και άτομα που ασχολούνται, διδάσκουν, διδάσκονται “τέχνη” χαρακτηρίζονται από “συντοπίτες” μας ως επικύνδυνοι και “αποπροσανατολιστές”. Μπορεί ο μεσαίωνας να έχει περάσει εδώ και 500 χρόνια, αλλά εδώ στο Αγρίνιο τον έχουμε ακόμα… Αν θα τον αποβάλλουμε ποτέ θα δείξει…

ΥΓ2: Χρησιμοποιήθηκαν πηγές από τα sites  http://theartfoundation.metamatic.gr και  http://www.propolitix.gr