Μπορεί το θέμα της μεταφορά των απορριμμάτων από την Ηλεία στην Αιτωλοακαρνανία να κυριαρχεί στην επικαιρότητα, ωστόσο αυτή τη εποχή το θέμα της διαχειρίσης των απορριμμάτων παίρνει ούτως ή άλλως μια νέα τρόπη, καθώς οι δήμοι θα πρέπει να εναρμονιστούν στο νέο σχεδιασμό που προτάσει η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ και στον οποίο περίοπτη θέση έχει η ανακύκλωση στην πηγή. Στην προχθεσινή του συνεδρίαση του δημοτικό συμβούλιο Αγρινίου ενέκρινε σύμφωνα με το νέο ΕΣΔΑ (Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων) το δικό του Τοπικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων, το οποίο περιλαμβάνει δύο εκδοχές -και εδώ είναι το ενδιαφέρον- μία για την περίπτωση που ο δήμος Αγρινίου προχωρήσει μόνος του στο νέο σχεδιασμό και μία για την περίπτωση που οι δήμοι της Αιτωλοακαρνανίας συμπράξουν σε ένα ενιαίο σχέδιο Αποκεντρωμένης Διαχείρισης. Δυο εκδοχές που περιλαμβάνουν διαφορετικά κόστη για την διαχείριση και επεξεργασία των απορριμμάτων και φυσικά διαφορετικά κόστη για την καταστακευή των υποδομών και διαφορετικές προοπτικές χρηματοδότησης.
Το Τοπικό Σχέδιο του δήμου Αγρινίου εγκρίθηκε με τις ψήφους της πλειοψηφίας (απείχε η παράταξη Μοσχολιού, λευκό ψήφισε η παράταξη Τραπεζιώτη και καταψήφισαν η Λαϊκή Συσπείρωση και το Ανυπότακτο Αγρίνιο). Ωστόσο έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον η αποκάλυψη που έκανε ο δήμαρχος Γ.Παπαναστασίου λέγοντας ότι μέχρι στιγμής οι δήμοι Μεσολογγίου και Ναυπακτίας τάσσονται υπέρ μιας δικιάς τους σύμπραξης στο ζήτημα των απορριμμάτων και κατά μιας ενιαίας διαχειρίσης στην Αιτωλοακαρνανία. Ο Γ. Παπαναστασίου ανέφερε πως ο δήμος Αγρινίου στις σχετικές συσκέψεις που έγιναν για το θέμα πρότεινε την ενιαία διαχείριση στην Αιτωλοακαρνανία, ωστόσο όπως ανέφερε στη συνεδρίαση “είπα στον Περιφερειάρχη πως εμείς έχουμε χωροθέτηση για τα έργα που πρέπει να γίνουν και μέχρι το τέλος του χρόνου (2016) θα ζητήσουμε χρηματοδότηση. Αυτοί (Μεσολόγγι- Ναυπακτία) δεν έχουν χωροθέτηση και λένε ότι θα την πάρουν σε δύο χρόνια… Ή θα έρθουν μαζί μας ή θα ψάχνουν για χρηματοδότηση και δεν θα τη βρίσκουν…” Στην συνέχεια ο Γ. Παπαναστασίου ανέφερε πως ο δήμος Αγρινίου ακόμη κι αν πορευτεί μόνος του στο θέμα θα είναι κερδισμένος και πως πρώτη επιλογή παραμένει το έργο να γίνει με εθνικούς/κοινοτικούς πόρους και πως μόνο αν δεν δεν υπάρχουν τα χρήματα η λύση θα είναι μέσω ΣΔΙΤ.
Αξίζει να σημειωθεί ότι στην περίπτωση της μεμονωμένης διαχείρισης απορριμμάτων του Δ. Αγρινίου το κόστος διαχείρισης εκτιμάται σε 43 ευρώ/τόνο χωρίς την αποκομιδή, ενώ στην περίπτωση της ενιαίας διαχείρισης απορριμμάτων στο Ν. Αιτ/νίας το κόστος είναι ενιαίο για όλο το Νομό και προσδιορίσθηκε σε περίπου 52 ευρώ/τόνο χωρίς την αποκομιδή.
Αναλυτικά τα βασικά σημεία του Τοπικού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων του δήμου Αγρινίου:
Δραστηριότητες πρόληψης και διαλογής στην πηγή
Λαμβάνουν χώρα σε επίπεδο Δήμου και μέσω αυτών επιδιώκεται η εκτροπή του μεγαλύτερου μέρους των απορριμμάτων, με ορίζοντα το χρονικό διάστημα μέχρι το 2020. Περιλαμβάνουν:
1. Δίκτυο πράσινων ή γκρι κάδων για συλλογή σύμμεικτων με στόχο την μείωση του ρεύματος αυτού κατά το δυνατόν.
2. Δίκτυο κάδων (κίτρινων/μπλε) για την προδιαλογή ανακυκλώσιμων υλικών σε δύο διακριτά ρεύματα (ένα κίτρινο για χαρτί / χαρτόνι και ένα μπλε για πλαστικό / μέταλλο / γυαλί).
3. Δίκτυο καφέ κάδων για συλλογή προδιαλεγμένων βιοαποβλήτων.
4. Συστήματα υπόγειων κάδων.
5. Χωριστή συλλογή των αποβλήτων κήπου (κλαδέματα κλπ.).
6. Δίκτυο «πράσινων σημείων» για
α. τη συγκέντρωση υλικών που δεν κατευθύνονται στους κάδους, όπως ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές συσκευές, συσσωρευτές, ελαστικά, ογκώδη αντικείμενα,
β. την προώθηση της επαναχρησιμοποίησης – ανταλλαγής υλικών όπως ρουχισμού, επίπλων και παλαιών αντικειμένων κλπ.
7. Δράσεις υποκίνησης της συμμετοχής των πολιτών και συγκεκριμένα:
-δράσεις δημόσιας διαβούλευσης και κοινωνικής συμμετοχής στον σχεδιασμό και την εφαρμογή του τοπικού σχεδίου μέσω ανοιχτών εκδηλώσεων, συσκέψεων με κοινωνικούς φορείς, ερωτηματολογίων, συνελεύσεων, συγκρότησης ομάδων
-δράσεις ενημέρωσης των πολιτών, των επαγγελματιών και των επιχειρήσεων για την πρόληψη της παραγωγής απορριμμάτων και τον τρόπο διαχείρισης των ειδικών αποβλήτων, ενδεικτικά στη μείωση χρήσης πλαστικής σακούλας και των συσκευασιών, στην διακριτή διαχείριση για τις μπαταρίες, τα ιατροφαρμακευτικά, τα απόβλητα κρεοπωλείων και ιχθυοπωλείων, τα τηγανέλαια κλπ
-δράσεις υποκίνησης, ενημέρωσης, ευαισθητοποίησης και περιβαλλοντικής εκπαίδευσης για τη διαλογή στην πηγή, την ανακύκλωση και την κομποστοποίηση.
Δραστηριότητες μεταφοράς και επεξεργασίας (κομποστοποίησης – διαλογής – διαχωρισμού) αστικών αποβλήτων σε επίπεδο Δήμου / λοιπών Δήμων
Με τις υφιστάμενες υποδομές στο Ν. Αιτ/νίας υπάρχει η δυνατότητα για μεμονωμένη, δηλαδή ανά Διαχερισιτική Ενότητα (ΔΕ), ή Εναιία Αποκεντρωμένη διαχείριση στο Νομό. Το Τοπικό Σχέδιο Διαχείρισης (ΤΣΔ) Απορριμμάτων Δ. Αγρινίου καλύπτει και τις δύο περιπτώσεις με μόνη διαφορά στη δυναμικότητα της εγκατάστασης κομποστοποίησης, η οποία είναι μία για όλο το Νομό στην περίπτωση της Ενιαίας Αποκεντρωμένης Διαχείρισης χωροθετούμενη στον ΧΥΤΥ 2ης ΔΕΝ Αιτ/νίας.
Ορισμένως οι δραστηριότητες σε επίπεδο Δήμου Αγρινίου και για τις δύο εναλλακτικές περιλαμβάνουν:
1. Κατασκευή και λειτουργία 1 ενδιάμεσου Σταθμού Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων (ΣΜΑ) / Σταθμού Μεταφόρτωσης Ανακυκλώσιμων Υλικων (ΣΜΑΥ) σε κεντροβαρική θέση του Δήμου Αγρινίου, κοντά στην πόλη του Αγρινίου, με σκοπό να καλύπτει τις ανάγκες των 7 Δημοτικών Ενοτήτων (Παραβόλας, Παρακαμπυλίων, Αγγελοκάστρου, Παναιτωλικού, Αρακύνθου, Μακρυνείας και Θεστιέων) και της ΔΕ Αγρινίου. Οι Δημοτικές Ενότητες Νεάπολης και Στράτου θα εξυπηρετούνται απ΄ευθείας στον ΧΥΤ 2ης ΔΕΝ Αιτ/νίας, διότι οι αποστάσεις τους από αυτόν είναι μικρότερες των 20 χλμ. Η ίδρυση και λειτουργία ΣΜΑ / ΣΜΑΥ στον Δήμο Αγρινίου θα διευκολύνει το έργο μεταφοράς των απορριμμάτων και ΔσΠ ανακυκλώσιμων (μπλέ / κίτρινος κάδος) και θα συντελέσει στην εξοικονόμηση χρημάτων (μείωση δαπάνης καυσίμων και συντήρησης των οχημάτων, αύξηση ζωής των οχημάτων και εξοικονόμιση εργατοωρών), καθώς θα ελαχιστοποιηθούν οι διαδρομές των οχημάτων συλλογής απορριμμάτων. Ο εν λόγω ΣΜΑ / ΣΜΑΥ θα διαθέτει και τεμαχιστή ογκωδών.
2. Κατασκευή και λειτουργία Εγκατάστασης Ανακύκλωσης και Κομποστοποίησης (ΕΑΚ) υποδοχής Διαλεγμένων στην Πηγή (ΔσΠ) και υπολειματικών (από γρι/πράσινους κάδους) ή και σύμμεικτων απορριμμάτων, στην εγκεκριμένη για το σκοπό αυτό θέση εντός του γηπέδου του ΧΥΤΑ 2ης Δ.Ε.Ν. Αιτ/νίας (θέση Μονοδένδρι). Η ΕΑΚ θα δέχεται τα απορρίμματα γκρι / πράσινου κάδου και τα απορρίμματα μπλε / κίτρινου / καφέ κάδου της 2ης Διαχειριστικής Ενότητας του Νομού Αιτ/νίας, η οποία περιλαμβάνει τους Δήμους Αγρινίου, Αμφιλοχίας και Ξηρομέρου (Πρώην Δήμος Φυτειών), με πληθυσμό 122.770 μόνιμους κατοίκους (απογραφή 2011). Η ΕΑΚ Δ. Αγρινίου θα περιλαμβάνει Μονάδα Προδιαλογής, Μονάδα Κομποστοποίησης – Ωρίμανσης προδιαλεγμένων στην πηγή ή μηχανικά διαχωρισμένων οργανικών υλικών και Μονάδα Ραφιναρίας κομπόστ. Η Μονάδα Προδιαλογής θα είναι δυναμικότητας 35.000 τόνων/έτος και θα δέχεται ξεχωριστά τα απορρίμματα γκρι / πράσινου κάδου και τα απορρίμματα μπλε / κίτρινου κάδου της 2ης Διαχειριστικής Ενότητας του Νομού Αιτ/νίας. Η Μονάδα Κομποστοποίησης, δυναμικότητας 36.000 τόνων/έτος στην περίπτωση της ενιαίας διαχείρισης και 20.000 τόνων/έτος στην περίπτωση της μεμονωμένης διαχείρισης (Δ. Αγρινίου και 2η ΔΕ), θα δέχεται τα διαχωρισμένα οργανικά, καθώς και τα οργανικά που προέρχονται από Διαλογή στην Πηγή (ΔσΠ) (καφέ κάδος) της 2ης Διαχειριστικής Ενότητας. Θα έχει δυνατότητα να δέχεται τα βιοαπόβλητα όλου του Νομού που είναι περίπου διπλάσια σε ποσότητα από αυτά της 2ης ΔΕ, αν υλοποιηθεί το ενιαίο σύστημα διαχείρισης για το Νομό Αιτ/νίας. Τα ανακτημένα ανακυκλώσιμα θα μεταφέρονται δεματοποιημένα στο Κέντρο Ανακυκλώσιμων Υλικών (ΚΑΥ) του Δ. Αγρινίου (παραπλεύρως των ΣΜΑ / ΣΜΑΥ) και θα προωθούνται στην αγορά. Το υπόλειμμα της μηχανικής επεξεργασίας θα οδηγείται στον ΧΥΤΑ 2ης ΔΕ. που θα λειτουργεί πλέον ως Χώρος Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων (ΧΥΤΥ), ενώ το υπόλειμμα επεξεργασίας της Μονάδας Ραφιναρίας θα μεταφέρεται προς διάθεση αναλογικά στους 4 ΧΥΤΥ του Νομού. Το κομπόστ υψηλών προδιαγραφών που θα προέρχεται από καφέ κάδους θα χρησιμοποιείται για φυτεύσεις και αναδασώσεις, ενώ το κομπόστ από γκρι / πράσινους κάδους θα μεταφέρεται στους 4 ΧΥΤΥ αναλογικά για χρήση ως επικάλυψη ή για ανάπλαση ανενεργών λατομείων. Η Μονάδα Κομποστοποίησης αποτελείται από παράλληλες ανεξάρτητες γραμμές επεξεργασίας όπου δεν αναμειγνύονται τα βιοαπόβλητα κάφε κάδου με άλλα οργανικά προς κομποστοποίηση. Ετσι μπορεί να παράγεται παράλληλα και κομπστ υψηλής ποιότητας για φυτεύεσεις αναδσώσεις και κομποστ χαμηλής ποιότητας για χρήση σε επικάλυψη ΧΥΤΥ ή αναπλάσεις ανενεργών λατομείων. Στη περίπτωση της ενιαίας αποκεντρωμένης διαχείρισης Ν/ Αιτ/νίας ο αριθμός των παράλληλων γραμμών κομσοστοποίησης αυξάνεται (π.χ. διπλασιάζεται) εύκολα και πιθανόν σταδιακά.
3. Κατασκευή και λειτουργία Κέντρου Ανακυκλώσιμων Υλικών (ΚΑΥ) στον Δήμο Αγρινίου, πλησίον της Νεαπόλεως (και παραπλεύρως του ΣΜΑ / ΣΜΑΥ), το οποίο θα εξυπηρετεί είτε της 2η ΔΕ είτε όλους τους Δήμους του Ν. Αιτ/νίας (Δ. Αγρινίου, Δ. Ναυπακτίας, Δ. Ι.Π. Μεσολογγίου, Δ. Αμφιλοχίας, Δ. Ακτίου – Βόνιτσας, Δ. Θέρμου, Δ. Ξηρομέρου) που πραγματοποιούν πρόγραμμα ανακύκλωσης με Διαλογή στην Πηγή (ΔσΠ) (μπλε / κίτρινοι κάδοι) και στο οποίο θα μεταφέρονται δεματοποιημένα τα ανακτημένα ανακυκλώσιμα είτε από τους Δήμους της 2ης ΔΕ, είτε αν υλοποιηθεί το ενιαίο σύστημα διαχείρισης για το Νομό Αιτ/νίας, από τις 3 Μονάδες Προδιαλογής 1ης, 3ης, 4ης ΔΕ και την Μονάδα Προδιαλογής της ΕΑΚ του Δ. Αγρινίου.
Για την υλοποίηση και λειτουργία του Ενιαίου Συστήματος Αποκεντρωμένης Διαχείρισης στο Ν. Αιτ/νίας, οι δραστηριότητες σε επίπεδο λοιπών Δήμων περιλαμβάνουν:
4. Κατασκευή και λειτουργία Μονάδων Προδιαλογής στις υπόλοιπες τρεις Διαχειριστικές Ενότητες του Νομού Αιτ/νίας (1η, 3η, 4η). Οι Μονάδες Προδιαλογής χωροθετούνται στις εγκεκριμένες θέσεις των γηπέδων των υφιστάμενων ΧΥΤΑ. Τα εκτρεπόμενα βιοαποδομήσιμα θα οδηγούνται στη Μονάδα Κομποστοποίησης της ΕΑΚ στο Δήμο Αγρινίου, τα ανακτούμενα ανακυκλώσιμα θα μεταφέρονται δεματοποιημένα στο ΚΑΥ του Δ. Αγρινίου και θα προωθούνται στην αγορά και το υπόλειμμα των 3 Μονάδων Προδιαλογής θα οδηγείται προς διάθεση επί τόπου στον αντίστοιχο ΧΥΤΥ της Διαχειριστικής Ενότητας.
5. Επέκταση της Μονάδας Κομποστοποίησης με 4 επιπλέον παράλληλες γραμμές
6. Δυνατότητα υποδοχής του υπολείμματος επεξεργασίας των απορριμμάτων του Δήμου Λευκάδας στον ΧΥΤΥ της 3ης ΔΕΝ Αιτ/νίας, σύμφωνα με τους όρους Προγραμματικής Σύμβασης μεταξύ των Δήμων Λευκάδας και Ακτίου – Βόνιτσας.
Γ. Δραστηριότητες διάθεσης Αποβλήτων από Εκσκαφές, Κατασκευές & Κατεδαφίσεις (ΑΕΚΚ)
7. Κατασκευή και λειτουργία Εγκατάστασης Επεξεργασίας Αποβλήτων από Εκσκαφές, Κατασκευές & Κατεδαφίσεις (ΑΕΚΚ), που θα περιλαμβάνει Χώρο Υγειονομικής Ταφής Αδρανών Αποβλήτων (ΧΥΤΑΑ). Ο ΧΥΤΑΑ θα χωροθετηθεί σε ανενεργό λατομείο (ανεξαρτήτως του ιδιοκτησιακού καθεστώτος) προς ολική αποκατάστασή του και επανένταξη στο περιβάλλον εντός των διοικητικών ορίων του Δ. Αγρινίου. Δεν προβλέπεται διάθεση ΑΕΚΚ στον ΧΥΤΑ 2ης ΔΕΝ Αιτ/νίας στη θέση Μονοδένδρι.
Κόστος κατασκευής – συμπλήρωσης υποδομών Δ. Αγρινίου για υλοποίηση του ΤΣΔ και επίτευξη στόχων ΕΣΔΑ από Δ. Αγρινίου και 2η ΔΕΝ Αιτ/νίας – Μεμονωμένη Διαχείριση (Δ. Αγρινίου και 2η ΔΕΝ Αιτ/νίας) 16.271.557 €
Κόστος κατασκευής – συμπλήρωσης βασικών υποδομών Ν. Αιτ/νίας για επίτευξη στόχων ΕΣΔΑ από το Ν. Αιτ/νίας – Ενιαία Αποκεντρωμένη Διαχείριση 23.644.677€
Το κόστος λειτουργίας του ΤΣΔ στην περίπτωση της μεμονωμένης διαχείρισης απορριμμάτων του Δ. Αγρινίου εκτιμάται σε 43 ευρώ/τόνο χωρίς την αποκομιδή. Στην περίπτωση της ενιαίας διαχείρισης απορριμμάτων στο Ν. Αιτ/νίας το κόστος επεξεργασίας απορριμμάτων είναι ενιαίο για όλο το Νομό και προσδιορίσθηκε σε περίπου 52 ευρώ/τόνο χωρίς την αποκομιδή.
