Η άποψη πως η Αιτωλοακαρνανία έχει προσφέρει πολλά στην εθνική οικονομία με τα υδροηλεκτρικά φράγματα του Αχελώου και πως θα έπρεπε η περιοχή να λάβει αντισταθμιστικά οφέλη είναι κοινός τόπος για τους πολίτες και τους φορείς της περιοχής. Από καιρού εις καιρόν το αίτημα επανέρχεται και κυρίως η συζήτηση για το πως θα γίνει η διεκδίκηση. Πρόσφατα στο δημοτικό συμβούλιο Αγρινίου στο πλαίσιο της συζήτησης που έγινε για το ψήφισμα κατά της εκτροπής και του Αχελώου και της λειτουργίας του φράγματος της Μεσοχώρας το θέμα θίχτηκε έστω και ακροθιγώς.
Αναλυτικά η απάντηση του Προέδρου της ΔΕΗ Εμμανουήλ Μ. Παναγιωτάκης για τα αντισταθμιστικά οφέλη στην Αιτωλοακαρνανία από την χρήση των υδάτων του Αχελώου:
1. Η κατασκευή των Υδροηλεκτρικών Σταθμών (ΥΗΣ) στον ποταμό Αχελώο υλοποιήθηκε για την εκμετάλλευση του Υδροδυναμικού του στα πλαίσια του προγράμματος αξιοποίησης των Εγχώριων Ενεργειακών Πόρων, που αποτέλεσε βασικό σκοπό της ΔΕΗ από την ίδρυσή της. Η κατασκευή και λειτουργία των έργων ακολουθεί πιστά τους περιβαλλοντικούς όρους που τίθενται από την Πολιτεία. Η ΔΕΗ, για την κατασκευή των ΥΗΣ Αχελώου, κατέβαλε αποζημιώσεις στους κατοίκους των τοπικών κοινωνιών, των οποίων οι περιουσίες εθίγησαν από την κατασκευή των έργων και μάλιστα με τιμήματα πολύ υψηλότερα των αξιών για τη συγκεκριμένη περίοδο, δίνοντας την ευκαιρία στους κατοίκους αυτούς να υποκαταστήσουν πολλαπλάσια τις περιουσίες που εθίγησαν από τα έργα.
Με την λειτουργία των Έργων:
α) Αυξήθηκε η απασχόληση στην περιοχή τόσο κατά τη διάρκεια της κατασκευής, όσο και κατά τη διάρκεια της λειτουργίας στη συνέχεια, αφού η στελέχωσή των ΥΗΣ κατά κανόνα γίνεται με κριτήρια εντοπιότητας.
β) Το Σύστημα των Έργων με τους διαθέσιμους Ταμιευτήρες παρέχει αντιπλημμυρική προστασία στις περιοχές κατάντη των φραγμάτων, “τιθασεύοντας” τις πλημμυρικές παροχές του Αχελώου και εξομαλύνοντας τη ροή με θετικές επιπτώσεις για τους κατοίκους με αποφυγή ανθρώπινων απωλειών, αλλά και καταστροφής περιουσιών.
γ) Η αποθήκευση ικανών ποσοτήτων νερού στους Ταμιευτήρες των ΥΗΣ εξασφαλίζει για όλη τη διάρκεια του έτους και ιδιαίτερα τη θερινή περίοδο, νερό για άρδευση και ύδρευση, (περίπου 500 εκατ. κυβ.) αλλά και οικολογική παροχή στην κοίτη για διασφάλιση της περιβαλλοντικής ισορροπίας.
δ) Είναι αυτονόητο ότι, πέραν των αναφερομένων, οι ΥΗΣ συμβάλλουν σημαντικά στη ενεργειακή επάρκεια της χώρας και μάλιστα αξιοποιώντας εγχώριο ανανεώσιμο πόρο.
Από τα παραπάνω είναι εμφανή τα πλεονεκτήματα που η κατασκευή και η λειτουργία των ΥΗΣ εξασφαλίζουν στην περιοχή.
Για όλα όμως τα παραπάνω απαιτείται τήρηση κανόνων ασφαλείας για τους κατοίκους των περιοχών που θα πρέπει να εφαρμόζουν τις υφιστάμενες αστυνομικές διατάξεις που θέτουν κανόνες στην προσέγγιση σε παρόχθιες και παραλίμνιες περιοχές.
2. Σε πλήρη συμμόρφωση με τους Περιβαλλοντικούς Όρους Λειτουργίας (ΠΟΛ) που έχουν τεθεί από τις σχετικές ΚΥΑ, η ΔΕΗ ΑΕ έχει εκτελέσει δράσεις και έργα που εμπεριέχονται σ’ αυτούς, πολλά εκ των οποίων μάλιστα έχουν τον χαρακτήρα αντισταθμιστικών παροχών προς τις τοπικές κοινωνίες.
3. Πέραν των αναφερομένων και χωρίς η ΔΕΗ ΑΕ να έχει νομική υποχρέωση, στα πλαίσια της ευαισθησίας της για τις περιοχές στις οποίες δραστηριοποιείται αλλά και της κοινωνικής εταιρικής ευθύνης που εκδηλώνει, έχει υλοποιήσει το σύνολο πρόσθετων δράσεων που συμφωνήθηκαν μεταξύ Διοίκησης ΔΕΗ και Τοπικών Φορέων καθώς και Εκπροσώπων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης σε συναντήσεις που έλαβαν χώρα στις 23 και 24 /5/2008, και περιελήφθησαν αναλυτικά σε σχετικές επιστολές. Στις δράσεις αυτές περιλαμβάνονται μελέτες και έργα, αξίας άνω των 5 εκατ. € σε ιστορικές τιμές και αναφέρονται ενδεικτικά:
Αναπλάσεις περιοχών, ηλεκτροφωτισμός και συντήρηση Γεφυρών, κατασκευή αντλιοστασίων, αποκατάσταση κοίτης Αχελώου από αμμοληψίες και αποθέσεις απορριμμάτων, Μελέτη ολοκληρωμένου Σχεδίου Διαχείρισης και Ανάπλασης λιμνών, ‘Εργα οδοποιίας (Κρεμαστά-Αλευράδας) κ.λ.π.
4. Δεν υφίσταται θεσμοθετημένο τέλος για την χρήση Υδροδυναμικού για παραγωγή Ηλεκτρικής Ενέργειας. Το τέλος στο οποίο γίνεται αναφορά (Ν.2446/1996 – Άρθρο 20) αφορά σε παραγωγή Ηλεκτρικής Ενέργειας από Θερμικούς Λιγνιτικούς Σταθμούς συγκεκριμένων Νομών. Το δε τέλος που προβλέπεται στο άρθρο 25 του Ν.3468/2006 αφορά σε ΑΠΕ και μάλιστα γίνεται συγκεκριμένη αναφορά για μικρά Υδροηλεκτρικά κάτω των 15 MW τα οποία προεντάσσονται προνομιακά στο Σύστημα και η παραγωγή τους τιμολογείται σε σταθερές τιμές κατά κανόνα σημαντικά υψηλότερες από την Οριακή Τιμή Συστήματος στην οποία αποζημιώνονται οι μεγάλοι ΥΗΣ.
5. Αναφορικά με τον επιμερισμό του ειδικού τέλους στους οικιακούς καταναλωτές σε περιοχές που λειτουργούν σταθμοί ΑΠΕ, σε εφαρμογή του άρθρου 25 του Ν.3468/2006, αναμένουμε από τον ΔΕΔΔΗΕ να μας ενημερώσει σχετικά με τα ποσά που θα πρέπει να επιστραφούν στους δικαιούχους μέσω των λογαριασμών ρεύματος. Μεταξύ των ΥΗΣ για τους οποίους καταβάλλεται τέλος, είναι και ο μικρός ΥΗΣ Στράτου ΙΙ που λειτουργεί στην περιοχή, και για τον οποίο αποδίδεται το σχετικό τέλος στο Δήμο Αγρινίου.
Με τιμή
Εμμανουήλ Μ. Παναγιωτάκης
