Το τοπίο που θα διαμορφώσουν ο “Κλεισθένης” και η απλή αναλογική στην Αυτοδιοίκηση -αν τελικά ισχύσουν- θα είναι ένα εντελώς διαφορετικό τοπίο από αυτό που είχαμε συνηθίσει τις τελευταίες δεκαετίες.
Η καθιέρωση της απλής αναλογικής σύμφωνα με την Κυβέρνηση εκτός από την ανόθευτη έκφραση της λαϊκής βούλησης αποτελεί την προϋπόθεση για την αλλαγή κουλτούρας και συμπεριφοράς της διοίκησης σε μια εποχή που στη χώρα απαιτούνται προγραμματικές συγκλίσεις και συνθέσεις. Η συντριπτική πλειοψηφία όμως των αυτοδιοικητικών της χώρας θεωρεί ότι το σύστημα αυτό οδηγεί του Δήμους στην ακυβερνησία, την παράλυση και ενισχύει τη διαφθορά και τη διαπλοκή.
Μία αναγωγή των εκλογικών αποτελεσμάτων των δημοτικών εκλογών του 2014 στο σύστημα της απλής αναλογικής δίνει μια πρόγευση για την εικόνα που θα διαμορφώσει ο “Κλεισθένης” στην Αυτοδιοίκηση το 2019. Ενδεικτική είναι η περίπτωση του δήμου Αγρινίου. Με το σύστημα της απλής αναλογικής ο συνδυασμός του Γ. Παπαναστασίου θα είχε εκλέξει στο δημοτικό συμβούλιο 10 (!) έδρες λιγότερες, συγκεκριμένα 17 έδρες από 27. Οι δέκα αυτές έδρες θα κατανέμονταν στις παρατάξεις της αντιπολίτευσης. Έτσι ο συνδυασμός του Π. Μοσχολιού θα είχε 14 έδρες από 10 που εξέλεξε το 2014, ο συνδυασμός του Δ. Τραπεζιώτη θα είχε 10 έδρες από πέντε που έχει σήμερα, ο συνδυασμός του Τ. Παπανικολάου θα είχε τρεις έναντι δύο εδρών που εξέλεξε, ενώ ο συνδυασμός του Στ. Μερμίγκη θα είχε και με την απλή αναλογική μία έδρα. Μια τέτοια κατανομή και με δεδομένο πως στην δεύτερη Κυριακή εκλέγεται δήμαρχος ο Γ. Παπαναστασίου, θα σήμαινε πως ο Γ. Παπαναστασίου θα έπρεπε να αναζητήσει στην αντιπολίτευση έξι δημοτικούς συμβούλους για να μπορεί να περνά στο 45μελες δημοτικό συμβούλιο την οποιαδήποτε απόφαση.
ΔΗΜΟΣ ΑΓΡΙΝΙΟΥ | Ψήφοι στις εκλογές του 2014 | Έδρες ισχύον εκλογικό σύστημα | Έδρες με απλή αναλογική |
Γ. Παπαναστασίου | 22.114 | 27 | 17 |
Π. Μοσχολιός | 17.901 | 10 | 14 |
Δ. Τραπεζιώτης | 12.109 |
5 | 10 |
Τ. Παπανικολάου | 4.114 | 2 | 3 |
Στ. Μερμίγκης | 1.453 | 1 | 1 |
Ωστόσο ο “Κλεισθένης” προβλέπει ότι δήμαρχος μπορεί να εκλεγεί στη 2η Κυριακή αυτός που η παράταξή του στην 1η Κυριακή ήρθε δεύτερη. Στη περίπτωση του δήμου Αγρινίου, με βάση πάντα τα εκλογικά αποτελέσματα του 2014, οι παρατάξεις του Π. Μοσχολιού και Δ. Τραπεζιώτη έχοντας από την πρώτη Κυριακή εκλέξει 24 έδρες στο 45μελες δημοτικό συμβούλιο, δηλαδή έχοντας την απόλυτη πλειοψηφία στο δημοτικό συμβούλιο, εντελώς θεωρητικά θα μπορούσαν να συμπράξουν ενόψει της δεύτερης Κυριακής και το αποτέλεσμα για την εκλογή δημάρχου να είναι διαφορετικό…
Το καλό σενάριο με την καθιέρωση της απλής αναλογικής θα είναι να προκύψουν ευρύτερες συγκλίσεις και συνεννοήσεις. Το κακό σενάριο είναι να προκύψουν “συναλλαγές”…. Εξάλλου ο “Κλεισθένης” έχει προβλέψει σχετικά δίνοντας στους δημάρχους και στους περιφερειάρχες τη δυνατότητα να ορίζουν αντιδημάρχους και αντιπεριφερειάρχες από όλες τις παρατάξεις των συμβουλίων και όχι μόνο από την παράταξη της πλειοψηφίας όπως συμβαίνει σήμερα. Έτσι ο δήμαρχος ή ο περιφερειάρχης θα μπορούν να διεμβολίζουν τις παρατάξεις της αντιπολίτευσης δίνοντας θέσεις αντιδημάρχων και αντιπεριφερειαρχών ή άλλων έμμισθων οφιτσίων σε συμβούλους της αντιπολίτευσης, αρκετοί εκ των οποίων πιθανότατα θα αναζητήσουν από μόνοι τους τη “συναλλαγή”…
Είναι αλήθεια ότι το ισχύον σύστημα είναι έξτρα πλειοψηφικό και πως μία αλλαγή του συστήματος επί το αναλογικότερον θα ήταν θεμιτή, αφού πράγματι ο χώρος της Αυτοδιοίκησης ενδείκνυται για συγκλίσεις. Όμως από την άλλη, οι Δήμοι κυρίως αλλά και οι Περιφέρειες, από τη στιγμή που διαχειρίζονται κυρίως θέματα καθημερινότητας θα πρέπει να παίρνουν αποφάσεις άμεσα, ώστε να είναι αποτελεσματικοί. Ταυτόχρονα το ζητούμενο για τους δήμους, όταν στις εκθέσεις του Σώματος Επιθεωρητών Ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης αναδεικνύονται συνεχώς πρωταθλητές στη διαφθορά, είναι να λειτουργήσουν με διαφάνεια και όχι με “συναλλαγές” (υπόγειες ή μη). Η “χρυσή τομή” που να ισορροπεί όλα αυτά φαίνεται πως είναι τελικά δύσκολο να βρεθεί…