Τα προγράμματα ΒΑΑ και ΟΧΕ που θα φέρει το νέο ΕΣΠΑ στη Δυτική Ελλάδα

Το νέο ΕΣΠΑ της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας, που εγκρίθηκε προ ημερών από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, είναι της τάξης των 628,5 εκ. ευρώ, ποσό που είναι προσαυξημένο κατά 33,6 εκ. ευρώ σε σχέση με το αρχικώς προϋπολογισθέν ποσό αλλά και κατά 137,5 εκ. ευρώ μεγαλύτερο σε σχέση με τον αρχικό προϋπολογισμό του ΕΣΠΑ για την περίοδο 2014-2020.

Στόχος την Περιφέρειας για το νέο ΕΣΠΑ που παρουσιάστηκε προχθές στο Περιφερειακό Συμβούλιο θα είναι αυτή τη φορά το ΕΣΠΑ να «τρέξει» γρήγορα και να μην προκύψει κάποιο χρηματοδοτικό κενό. Γι΄αυτό και η Περιφερειακή Αρχή στοχεύει τους επόμενους μήνες να είναι –ει δυνατόν- η πρώτη Περιφέρεια της χώρας που θα εκδώσει προσκλήσεις στο νέο ΕΣΠΑ.

Τι θα φέρει όμως το νέο ΕΣΠΑ στους Δήμους της Δυτικής Ελλάδας;
Οι Δήμοι της Δυτικής Ελλάδας θα έχουν φυσικά τη δυνατότητα να αντλήσουν πόρους από προσκλήσεις που αφορούν δράσεις για την κλιματική αλλαγή και την προστασία του περιβάλλοντος, αλλά και πόρους για την κοινωνική συνοχή και τις κοινωνικές δομές τους. Σε αυτούς του δύο τομείς προβλέπονται εξάλλου περισσότεροι πόροι τη νέα προγραμματική περίοδο.

Από εκεί και πέρα όμως οι Δήμοι της Δυτικής Ελλάδας θα έχουν ως βασικό «όχημα» τα προγράμματα της Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης και των Ολοκληρωμένων Χωρικών Επενδύσεων για να κάνουν έργα των αστικών αναπλάσεων. Συνολικά τη νέα περίοδο θα διατεθούν πάνω από 112 εκατ. ευρώ σε αυτά τα προγράμματα, τα οποία όμως πλέον επεκτείνονται και αναδιατάσσονται. Για παράδειγμα όπως αποκαλύπτει σήμερα η «Σ» η Ολοκληρωμένη Χωρική Επένδυση Μεσολογγίου – Αιτωλικού, στο νέο ΕΣΠΑ θα συμπεριλάβει και το Δήμο Ξηρομέρου. Η καινοτομία του νέου ΕΣΠΑ θα είναι η ΟΧΕ για το Αμβρακικό για να εξυπηρετηθούν οι ανάγκες των Δήμων Αμφιλοχίας και Ακτίου – Βόνιτσας. Και τέλος μια ακόμη υπερτοπική ΟΧΕ θα είναι η Διαδρομής Φύσης και Πολιτισμού της Αιτωλοακαρνανίας, που θα αφορά την περιοχή της Τριχωνίδας (δηλαδή Δήμους Αγρινίου και Θέρμου) καθώς επίσης και τους Δήμους Μεσολογγίου και Ναυπακτίας.

Οι στρατηγικές ΒΑΑ/ΟΧΕ που προγραμματίζονται να υλοποιηθούν την νέα περίοδο είναι οι ακόλουθες:
1. ΟΧΕ/ΒΑΑ Δήμου Πατρέων (συνεχιζόμενη παρέμβαση): Το μεγαλύτερο αστικό κέντρο της ΠΔΕ και διοικητικό, παραγωγικό κέντρο, δέσμευση €27.440.000, από την ΠΠ 2014-2020, από τα οποία τα €10,7 εκ. είναι για αποκατάσταση του παλαιού Δημοτικού Νοσοκομείου.
2. ΟΧΕ/ΒΑΑ Δήμου Αγρινίου (συνεχιζόμενη παρέμβαση): Το δεύτερο μεγαλύτερο αστικό κέντρο της ΠΔΕ, δέσμευση €36.490.000, από την ΠΠ 2014-2020, από τα οποία τα €18 εκ. είναι για ένα κτίριο δομών υπηρεσιών πολιτισμού στο Αγρίνιο (Καπναποθήκες Παπαστράτου).
3. ΟΧΕ/ΒΑΑ Δήμων Ι.Π Μεσολογγίου και Ξηρομέρου: Βάσει του Περιφερειακού Χωροταξικού Πλαισίου (ΠΧΠ) αποτελεί ενδοπεριφερειακό άξονα της ΠΔΕ με ομοιογενή αναπτυξιακά χαρακτηριστικά, με ιδιαίτερο συγκριτικό πλεονέκτημα την ιχθυοκαλλιέργεια, την αλιεία στη λιμνοθάλασσα του Μεσολογγίου, τη βιοκαλλιέργεια και βιολογική κτηνοτροφία, καθώς και περαιτέρω δυνατότητες για θαλάσσιο τουρισμό. Εντοπίζεται δέσμευση €15.450.000 από τα οποία τα €9 εκ. είναι για οδική αρτηρία.
4. ΟΧΕ/ΒΑΑ ‘Ηλείας’, Δήμων Πύργου, Αρχαίας Ολυμπίας και Ήλιδας: Βάσει του ΠΧΠ αποτελεί ενδοπεριφερειακό άξονα της ΠΔΕ με ομοιογενή αναπτυξιακά χαρακτηριστικά, προκρίνεται η ανάπτυξη του δίπολου Πύργος – Αμαλιάδα (λοιποί εθνικοί πόλοι κατηγορίας 3) προκρίνεται η τουριστική ανάπτυξη μέσω ανάδειξης του πολιτιστικού τρίπολου Αρχαία Ολυμπία – Αρχαία Ήλιδα – Ναός του Επικούρειου Απόλλωνα, σε σύνδεση με το λιμάνι του Κατάκολου. Οι τρεις αρχαιολογικοί χώροι αποτελούν πόλους διεθνούς βεληνεκούς με τεράστια αρχαιολογική και ευρύτερη επιστημονική σημασία.

Οι στρατηγικές ΟΧΕ που προγραμματίζονται να υλοποιηθούν την νέα περίοδο είναι οι ακόλουθες:
1. ΟΧΕ Δήμοι Αιγιαλείας, Καλαβρύτων και Ερυμάνθου: Βάσει του ΠΧΠ, το Αίγιο και τα Καλάβρυτα εντάσσονται σε κοινό άξονα ανάπτυξης, και συγκεκριμένα στην κατηγορία ως δευτερεύοντα διαπεριφερειακό άξονα σύνδεσης Αιγίου – Διακοπτού – Καλαβρύτων – ΕΟ 111 – Τρίπολη, που ενισχύει την ενδοχώρα της ΠΔΕ και την διαπεριφερειακή συνεργασία με την Περιφέρεια Πελοποννήσου. Η χωρική ενότητα των Δήμων Αιγιαλείας και Καλαβρύτων ορίζεται ως η μικρότερη ενδοπεριφερειακή χωρική ενότητα με ομοιογενή ή συμπληρωματικά χαρακτηριστικά. Διεύρυνση με Δήμο Ερυμάνθου ενίσχυση της διασύνδεσης των χώρων των μεγαλύτερων οικιστικών κέντρων με τις γειτνιάζουσες περιαστικές και αγροτικές περιοχές, όσο και η ενίσχυση της διασύνδεσης των παράλιων περιοχών με την ενδοχώρα της ΠΔΕ.
2. ΟΧΕ «Διαδρομής Φύσης και Πολιτισμού της Αιτωλοακαρνανίας» Δήμοι Αγρινίου, Ι.Π Μεσολογγίου, Ναυπακτίας και Θέρμου: Στόχος είναι η διαμόρφωση μιας Πολιτιστικής και Περιβαλλοντικής Διαδρομής, που θα συνδέει το πλούσιο πολιτιστικό απόθεμα της Αιτωλοακαρνανίας, με βασικούς πόλους τα πέντε αρχαία της θέατρα και τους υδάτινους πόρους της, με το πολυποίκιλο φυσικό της περιβάλλον, την τοπική κοινωνία και την πρωτογενή παραγωγή.
3. ΟΧΕ Δήμων Αμφιλοχίας και Ακτίου – Βόνιτσας: Βάσει του ΠΧΠ, αποτελούν χωρική ενότητα με ομοιογενή ή συμπληρωματικά χαρακτηριστικά. Στόχοι αποτελούν: ο Αμβρακικός κόλπος και η προστασία, ανάδειξή/αξιοποίησή του ως κοινού στοιχείου βιώσιμης ανάπτυξης της περιοχής, η ποιοτική αναβάθμιση και ενίσχυση του παράκτιου τουρισμού και των εναλλακτικών μορφών τουρισμού στην ορεινή ενδοχώρα, η ενίσχυση της πρωτογενούς παραγωγής και ιδίως της κτηνοτροφίας και της υδατοκαλλιέργειας.
4. ΟΧΕ «Παράλιο μέτωπο Αχαΐας και Ηλείας», Δήμων Δυτικής Αχαΐας, Ανδραβίδας-Κυλλήνης, Πηνειού, Ανδρίτσαινας-Κρεστένων και Ζαχάρως: Βάσει του ΠΧΠ, η χωρική ενότητα εντάσσεται στις ενότητες που σχεδόν στο σύνολό τους, χαρακτηρίζονται από προστατευόμενες περιοχές, αλλά έχουν δυνατότητες ήπιας ανάπτυξης με παράλληλη ανάδειξη των φυσικών πλουτοπαραγωγικών πόρων τους. Ανήκει στις παράκτιες ενότητες, που είναι αναπτυσσόμενες τουριστικά περιοχές με ανάγκες για προστασία απέναντι στις αρνητικές συνέπειες από την κλιματική αλλαγή.