Τα έργα περιβαλλοντικής αναβάθμισης γράφουν ιστορία στις καθυστερήσεις: ακόμη και στην υπογραφή της σύμβασης!

Σε εξαιρετικό παράδειγμα αναφορικά με αργές διαδικασίες ωρίμανσης και προετοιμασίας των δημοσίων έργων αναδεικνύονται τα έργα περιβαλλοντικής αναβάθμισης της Λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου – Αιτωλικού, που χρηματοδοτούνται με 20 εκατ. ευρώ από το πρόγραμμα «Αλιεία και Θάλασσας» του ΥπΑΑΤ.

Αν και οι μελέτες που έγιναν από το Φορέα Διαχείρισης της Λιμνοθάλασσας είναι ώριμες και αδειοδοτημένες από το 2016, φτάσαμε στις αρχές του 2021 για να ενταχθούν τα έργα το πρόγραμμα και να ξεκινήσει η διαδικασία δημοπράτησής του. Και αυτό γιατί χρειάστηκαν αρκετά χρόνια για να γίνουν οι απαραίτητες συνεννοήσεις ανάμεσα στην Διεύθυνση Αντιπλημμυρικών και εγγειοβελτιωτικών έργων (Δ19) του Υπουργείου Υποδομών, που είναι Φορέας Υλοποίησης του έργου και την Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας που θα είναι Φορέας Λειτουργίας του έργου.

Τους τελευταίους μήνες όμως και ενώ έχει αναδειχθεί ο ανάδοχος του έργου παρατηρούνται εκ νέου καθυστερήσεις, καθώς ως φαίνεται ανακαλύφθηκαν νέες εκκρεμότητες που καθυστερούν την υπογραφή της σύμβασης και την εκκίνηση των έργων. Όπως πληροφορείται το ΑγρίνιοCulture.gr η τελευταία εκκρεμότητα που απομένει από γραφειοκρατικής απόψεως είναι η άδεια παραχώρησης χρήσης πυθμένα, η οποία εκδίδεται από το Υπουργείο Οικονομικών. Αναμένεται λοιπόν αυτή να εκδοθεί σύντομα και να υπογραφεί η σύμβαση προκειμένου πριν το τέλος του 2022 να έχουν ξεκινήσει οι πρώτες εργασίες. Η διάρκεια των έργων έχει εκτιμηθεί σε 30 μήνες από την υπογραφή της σύμβασης. Σε κάθε περίπτωση, έχουμε να κάνουμε με ένα «μνημείο» καθυστερήσεων, όταν ο βασικός «κορμός» των μελετών και των αδειοδοτήσεων υπάρχει από το 2016 και έξι χρόνια μετά δεν έχει υπογραφεί η σύμβαση.

Παρέμβαση στο πρόβλημα του ευτροφισμού

Η περιοχή της λιμνοθάλασσας του Αιτωλικού, τμήμα του Εθνικού Πάρκου, αποτελεί ένα αξιοζήλευτο οικοσύστημα αλλά ταυτόχρονα πολύ επιβαρυμένο, γεγονός που οφείλεται τόσο στις ανθρωπογενείς παρεμβάσεις (κατασκευή αναχωμάτων, αλυκοποίηση, κατασκευή ιχθυοφραγμών, απορροή γλυκών νερών από άλλα υδάτινα συστήματα, κλπ.), όσο και στη γεωμορφολογία της λεκάνης της ίδιας της λιμνοθάλασσας (το βάθος της σε μερικά σημεία φτάνει περίπου τα 30 μέτρα). Η αναστροφή της κατάστασης και η επαναφορά του οικοσυστήματος θα πάρει αρκετά χρόνια, αφού πλέον έχει συσσωρευτεί ένα σημαντικά μεγάλο ρυπαντικό φορτίο σε χώρο που εμποδίζεται η ανανέωση των υδάτων. Οι επισημάνσεις και οι προσπάθειες για τη βελτίωση της υγείας του οικοσυστήματος, έχουν ξεκινήσει εδώ και μια εικοσαετία, με ημερίδες, επιστημονικά άρθρα, μελέτες για έργα, κλπ.

Όλα τα παραπάνω συστηματοποιήθηκαν από την αρμόδια διεύθυνση του Υπουργείου Υποδομών (Διεύθυνση Αντιπλημμυρικών και Εγγειοβελτιωτικών έργων) και διαμορφώθηκε ένα πακέτο έργων προϋπολογισμού 19.800.000 € («Συμπληρωματικά Έργα αναβάθμισης Υδατικών Οικοσυστημάτων Ν.Δ. Αιτωλ/νίας») με στόχο τη βελτιστοποίηση των υπαρχουσών εγκαταστάσεων και τη μείωση του ρυπαντικού φορτίου. Δηλαδή, παρεμβάσεις που θα βοηθήσουν την καλύτερη κυκλοφορία του θαλασσινού νερού και κατά συνέπεια, την ταυτόχρονη εξάλειψη των φαινομένων της έλλειψης οξυγόνου και του ευτροφισμού.

Προβλέπονται βασικές τεχνικές παρεμβάσεις όπως άρση αναχωμάτων, καθαρισμοί υφαλαυλάκων, καλύτερη διαχείριση της ποσότητας γλυκού νερού που απορρέει στη λιμνοθάλασσα του Αιτωλικού, επισκευές βλαβών υπαρχουσών υποδομών, απαραίτητος τεχνικός εξοπλισμός, άρση παλιών ιχθυοφραγμών και τοποθέτηση νέων, επαναπλημμυρισμός περιοχών του Δέλτα Αχελώου για τη δημιουργία υγροτοπικής λίμνης.

«Κατασκευή συμπληρωματικών έργων αναβάθμισης οικοσυστημάτων Ν/Δ Αιτωλοακαρνανίας»
Αποτελεί το κυρίως τεχνικό έργο, οι εργασίες υλοποίησης του οποίου καθορίσθηκαν από τις εγκεκριμένες μελέτες, με στόχο την προστασία και την αποκατάσταση της ομαλής λειτουργίας του υδάτινου οικοσυστήματος του συμπλέγματος των λιμνοθαλασσών Μεσολογγίου και Αιτωλικού.
Περιλαμβάνει τις παρακάτω εργασίες:
• Άρση αναχώματος στη Νίδοβα Αιτωλικού.
• Επέκταση του δυτικού υφαλαύλακα της κεντρικής λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου και διάνοιξη νέου μικρού υφαλαύλακα δυτικά του απομένοντος αναχώματος Πόρου – Ντολμά.
• Άρση συνολικά έξι αναχωμάτων στο σύμπλεγμα Λιμνοθαλασσών Μεσολογγίου – Αιτωλικού, κατασκευή νέων γεφυρών στη παλιά θέση της 7ης και της 3ης καμάρας και επισκευή των οδοστρωμάτων στο δρόμο Τουρλίδας.
• Παρεμβάσεις αποκατάστασης βλαβών στη διώρυγα ΔΧΧ, με σκοπό την εξασφάλιση της ομαλής και απρόσκοπτης λειτουργία της.
• Άρση παλαιών φραγμών στην περιοχή του Αιτωλικού και αντικατάσταση φραγμών με νέου τύπου στις υπόλοιπες περιοχές της λιμνοθάλασσας.
• Έργα διάχυσης νερών αποχέτευσης – αποστράγγισης αντλιοστασίων D1, D2 και τάφρου ΤΙΙΙ στη λιμνοθάλασσα Μεσολογγίου.
• Έργα μεταφοράς αποστραγγιστικού νερού τάφρων ΤΙ και ΤΙΙ στη λιμνοθάλασσα Μεσολογγίου, με την διαμόρφωση νέας τάφρου προσαγωγής του νερού της ΤΙΙ προς το νέο προβλεπόμενο αντλιοστάσιο D6a και την κατασκευή καταθλιπτικού αγωγού που οδηγεί – εκτρέπει τις παροχές του D6a στην ΤΙΙΙ.
• Έργα ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού στο αντλιοστάσιο D6a και ανακαίνιση του
ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού των υφισταμένων αντλιοστασίων D1 και D2 (στο D6 δεν προβλέπεται καμία επέμβαση), καθώς και
• Έργα επαναπλημμυρισμού σε περιοχές του Δέλτα Αχελώου με τη δημιουργία υγροτοπικής λίμνης.