Μικρή η πραγματική απορρόφηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης
To Ινστιτούτο ENA δημοσίευσε την τελευταία έρευνά του Παρατηρητηρίου του Ταμείου Ανάκαμψης και του ΕΣΠΑ, παρουσιάζοντας πιο επικαιροποιημένη εικόνα για την πορεία υλοποίησης των προγραμμάτων. Μια πορεία που είναι εκ διαμέτρου αντίθετοι καθώς ενώ στο ΕΣΠΑ οι απορροφήσει είναι σε γενικές γραμμές υψηλές σε ότι αφορά το Ταμείο Ανάκαμψης η εικόνα είναι ότι παραμένουν αναξιοποίητα 4,5 δισ. παρά τις ανάγκες της ελληνικής οικονομίας.
Πιο συγκεκριμένα η πορεία υλοποίησης του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» καταγράφει μέχρι και 30.09.2023 την παρακάτω δυναμική:
Οι λιμνάζοντες πόροι (πόροι που έχει στην άμεση διάθεσή της η χώρα και δεν έχουν ενεργοποιηθεί μέσω δράσεων και προγραμμάτων) παραμένουν ιδιαίτερα υψηλοί και υπολογίζονται στα 4,5 δισ. ευρώ.
Οι πληρωμές υπολογίζονται σε 6,6 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 4,1 δισ. ευρώ αφορούν σε λογιστικές πληρωμές και μόλις 2,5 δισ. ευρώ αφορούν πραγματικές πληρωμές.
Η λογιστική απορρόφηση επί των συνολικών πόρων είναι τουλάχιστον διπλάσια της πραγματικής απορρόφησης, δημιουργώντας μια πλασματική εικόνα σχετικά με την ταχύτητα υλοποίησης των ενταγμένων έργων. Η διάκριση μεταξύ λογιστικών και πραγματικών πληρωμών είναι σημαντική καθώς οι λογιστικές πληρωμές, ως απλές ενδιάμεσες μεταφορές χρημάτων, δεν συμμετέχουν στον υπολογισμό του ΑΕΠ και δεν έχουν κάποια επίπτωση στην πραγματική οικονομία. Ειδικότερα υπολογίζεται ότι επί των συνολικών πόρων του Εθνικού Σχεδίου:
• η συνολική λογιστική απορρόφηση είναι 22%, ενώ η συνολική πραγματική απορρόφηση υπολογίζεται σε μόλις 8%.
• η λογιστική απορρόφηση του σκέλους των επιχορηγήσεων είναι 21%, ενώ η πραγματική απορρόφηση υπολογίζεται σε 10%.
• η λογιστική απορρόφηση του σκέλους των δανείων είναι 23%, ενώ η πραγματική απορρόφηση υπολογίζεται σε 6%.
Οι κύρια ωφελούμενοι – μέχρι σήμερα – από το δανειακό σκέλος του Σχεδίου μέσω του προνομιακού επιτοκίου, είναι οι μεγάλες επιχειρήσεις και οι επιχειρηματικοί όμιλοι. Αυτό προκύπτει από την επεξεργασία των διαθέσιμων στοιχείων για 161 δανειοδοτήσεις επιχειρήσεων από το «Ελλάδα 2.0» σύμφωνα με την οποία το 85,9% του συνολικού ποσού των δανείων αφορά σε δανειοδοτήσεις μεγαλύτερες των 10 εκατ. ευρώ και αντιστοιχεί σε 63 δάνεια τα οποία έχουν λάβει μόλις 36 εταιρείες/όμιλοι.
Προβλήματα με δύο τομεακά προγράμματα
Η συνολική απορρόφηση όλων των Προγραμμάτων του ΕΣΠΑ 2014 – 2020, πλην του ΠΑΑ, μέχρι 30.09.2023 ήταν 88%. Απαιτείται εντός του υπολειπόμενου διαστήματος του 2023, τελευταία επιλέξιμη χρονιά, η απορρόφηση ενός σημαντικού ποσοστού της τάξης του 12%, που αντιστοιχεί σε περίπου 2,34 δισ. ευρώ κοινοτικής συνδρομής.
Σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία η απορρόφηση του ΕΣΠΑ της Περιφέρειας Δυτική Ελλάδα φτάνει στο 95,4%, καθώς έχουν εκταμιευτεί 342,95 εκατ. από τα 359,47 εκατ. ευρώ. Τα ενταγμένα έργα έχουν φτάσει σε ποσοστό υπερδέσμευσης 189% ενώ οι νομικές δεσμεύσεις σε ποσοστό 152% επί των διαθέσιμων πόρων. Παρόμοια ποσοστά απορρόφησης θα πρέπει να σημειωθεί ότι έχουν οι περισσότερες Περιφέρειες της χώρας.
Ωστόσο δεν έχουν εξίσου καλές επιδόσεις ορισμένα από τα τομεακά προγράμματα των Υπουργείων στο ΕΣΠΑ. Για παράδειγμα η απορρόφηση στο πρόγραμμα «Υποδομών Μεταφορών και Περιβάλλον» είναι μόλις 71% και ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα που αφορά και την περιοχή της Αιτωλοακαρνανίας είναι η περίπτωση των εργοστασίων για διαχείριση των απορριμμάτων που πρόκειται να κατασκευαστούν στου ΧΥΤΑ Αγρινίου και Ναυπάκτου. Τα εν λόγω έργα, με προϋπολογισμό πολλών εκατομμυρίων, όπως και άλλες αντίστοιχες περιπτώσεις στην Ελλάδα «κόλλησαν» στις διαγωνιστικές διαδικασίες μετά από προσφυγές στο ΣτΕ. Το έργο του ΧΥΤΑ Ναυπάκτου δημοπρατείται για τρίτη φορά, ενώ για το αντίστοιχο στο Αγρίνιο πρόκειται να υπάρξει δεύτερη απόπειρα επαναδημοπράτησης.
Εξίσου χαμηλά με 74% στην απορρόφηση βρίσκεται το πρόγραμμα «Θάλασσας και Αλιείας». Από το συγκεκριμένο πρόγραμμα για παράδειγμα στην Αιτωλοακαρνανία χρηματοδοτούνται τα έργα περιβαλλοντικής αναβάθμισης της λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου – Αιτωλικού, τα οποία αν και πλέον εκτελούνται κανονικά, καθυστέρησαν σημαντικά να ξεκινήσουν καθώς είχαν ενταχθεί στο πρόγραμμα στις αρχές του 2021, όμως ξεκίνησα περίπου δύο χρόνια αργότερα…
Ακολουθήστε το agrinioculture.gr στο Google News
