Το καφενείο της Καστανιάς

της Ηρώς Κ.

Όταν τελείωσα τον «Θαυμαστό Νέο Κόσμο του» Αλντους Χάξλεϋ έκλεισα τρομαγμένη το βιβλίο και το έβαλα στο ράφι. Αναφερόταν σε ένα κόσμο του μέλλοντος, τεχνολογικά εξαιρετικά προηγμένο, απόλυτα ελεύθερο, παραδομένο σε μια σεξουαλική ζωή χωρίς όρια. Οι άνθρωποι γεννιούνται κατά παραγγελία, τυποποιημένοι, χωρισμένοι σε κάστες, εκπαιδευμένοι έτσι ώστε να είναι απόλυτα υποτελείς και χαρούμενοι. Μια κοινωνία που αφιερώνει το χρόνο της στον κόσμο των σπορ, των μιούζικαλ ή τη μεταφυσική φαντασία, είναι πιο εύκολο να υποταχθεί και να εξουσιαστεί, ανήμπορη πια να αξιολογήσει τα πραγματικά προβλήματα.
Οποιαδήποτε ομοιότητα με την πραγματικότητα, σκέφτηκα , απλή σύμπτωση.
Χρόνια μετά έπεσε στα χέρια μου το 1984 του Τζωρτζ Όργουελ. Επηρεασμένο εμφανώς από τα γεγονότα του Β’ Παγκοσμίου πολέμου και την εμφάνιση ολοκληρωτικών χαρακτηριστικών στο σοβιετικό καθεστώς. Η παρακολούθηση από τον Μεγάλο Αδελφό είναι συνεχής μέσα από οθόνες που εκπέμπουν την προπαγάνδα. Η κοινωνία εδώ βασίζεται στο φόβο και την τιμωρία. Η σεξουαλική επαφή έχει σκοπό μόνο την τεκνοποίηση και η ανάπτυξη περαιτέρω συναισθημάτων θεωρείται έγκλημα. Όσοι δρουν «αντεπαναστατικά» συλλαμβάνονται και εξαφανίζονται χωρίς να έχει προηγηθεί δίκη. Οι άνθρωποι ως να πεθάνουν ζουν υπό την παρακολούθηση της Αστυνομίας της Σκέψης.
Όποτε έρχεται στο μυαλό μου ο Μεγάλος Αδερφός, πανικοβάλλομαι.
Αλλά εκείνο που με τρομάζει πιο πολύ απ’ όλα είναι πως η πραγματικότητα που ζούμε είναι ο φρικτός συνδυασμός της νοσηρής φαντασίας και των δύο συγγραφέων.
Ανήμποροι να παρακολουθήσουμε τις πολιτικές εξελίξεις, να τις ελέγξουμε και φυσικά να τις αλλάξουμε. Χρόνια υπνωτισμένοι από πλαστικές κάρτες και σακούλες άχρηστα γεμάτες βομβαρδιζόμαστε με νέα που συγκρατούμε λιγότερο και από τα χρυσόψαρα. Ο δικός μας Μεγάλος Αδελφός «Οι αγορές» κινεί τα νήματα κατά πως τον βολεύει κρατώντας μας στη ζωή τόσο όσο πρέπει για να του είμαστε χρήσιμοι. Ποιος θα καταναλώνει, ποιος θα πληρώνει τόκους και επιτόκια, σε ποιού την πλάτη θα χορεύει, ποιος θα δυστυχεί για να δίνει αξία στη δική του ευτυχία;
Στο «1984» όσοι παρόλα τα βασανιστήρια συνέχιζαν ασυνείδητα να αμφισβητούν τον Μεγάλο Αδελφό, χωρίς ωστόσο να έχουν τη δύναμη να αλλάξουν τα πράγματα έβρισκαν καταφύγιο στο «Καφενείο της Καστανιάς»