Λίμνη Τριχωνίδα: Πλούσια σε βιοποικιλότητα και φτωχή σε προστασία

Γράφει ο Αλέξανδρος Χαντζάρας
M.Sc Περιβαλλοντολόγος

Η μεγαλύτερη φυσική λίμνη της Ελλάδας χαρακτηρίζεται από πλούσια βιοποικιλότητα, καθώς παραλίμνια αποτελείται κατά 3/4 από καλαμιώνες που λειτουργούν ως «φυσικά φίλτρα» για ρυπαντικά φορτία, ενώ στην νότια πλευρά της υπάρχουν οι ασβεστούχοι βάλτοι που προστατεύονται από την ευρωπαϊκή νομοθεσία ως «οικότοπος προτεραιότητας». Επιπλέον, φιλοξενεί πληθυσμούς υδρόβιων και άλλων πτηνών, πλούσια ιχθυοπανίδα, αμφίβια, ερπετά και έντομα. Επίσης, η παρουσία της Βίδρας είναι σημαντική, καθώς πρόκειται για σπάνιο και απειλούμενο θηλαστικό που ζει στις όχθες λιμνών και ποταμών και μόνο όπου τα νερά είναι καθαρά και θεωρείται δείκτης υγείας των υδάτων.

τριχωνίδα Παρά το γεγονός ότι η λίμνη Τριχωνίδα μαζί με την Λυσιμαχία περιλαμβάνονται ως ενιαίο οικοσύστημα στο Ευρωπαϊκό Οικολογικό Δίκτυο NATURA 2000, εντούτοις παρατηρούνται περιβαλλοντικά προβλήματα, όπως έλλειψη αποχετευτικού δικτύου, εστίες ρύπανσης λόγω ανεξέλεγκτης ρίψης απορριμμάτων, απουσία καθορισμού χρήσεων γης, όμως το πιο σημαντικό πρόβλημα είναι το νομοθετικό κενό που διέπει την προστασία της, καθώς δεν έχει συσταθεί Φορέας Διαχείρισης σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία, ο οποίος ασκεί συντονιστικό ρόλο ως προς την διοίκηση και διαχείριση της προστατευόμενης περιοχής, εκτελεί ευρωπαϊκά προγράμματα για την προστασία της βιοποικιλότητας και προωθεί δράσεις ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης των τοπικών πληθυσμών.

Ωστόσο, στα Αμπάρια του Παναιτωλίου δημιουργήθηκε το Κέντρο Περιβάλλοντος Τριχωνίδας (ΚΕ.ΠΕ.ΤΡΙ.) στα πλαίσια του ευρωπαϊκού προγράμματος Life/Φύση και στο οποίο υπάρχει η υποδομή για την υλοποίηση προγραμμάτων περιβαλλοντικής εκπαίδευσης και ευαισθητοποίησης των πολιτών.Το ΚΕ.ΠΕ.ΤΡΙ. αποτελεί το μοναδικό σημείο ενημέρωσης για την λίμνη και η αξιοποίησή του θεωρείται αναγκαία, ιδιαίτερα λόγω έλλειψης Φορέα Διαχείρισης και η οποία μπορεί να επιτευχθεί στα πλαίσια συνεργασίας μεταξύ της πρωτοβάθμιας τοπικής αυτοδιοίκησης και της Μη Κυβερνητικής Οργάνωσης «Εταιρεία Προστασίας Τριχωνίδας», ενώ απαραίτητη κρίνεται η λήψη πρωτοβουλιών από τις τοπικές αρχές που θα εστιάσουν στην εκπόνηση της Ειδικής Περιβαλλοντικής Μελέτης, ώστε να τεκμηριωθεί η σημασία της προστατευόμενης περιοχής και να επιτευχθεί η προστασία του υγρότοπου και η αειφόρος ανάπτυξη της ευρύτερης περιοχής.