Η Μόρια και οι νέες Μόριες είναι δημιούργημά μας

Του Δημήτρη Παπαδάκη
Και να που τώρα, με την επικείμενη φιλοξενία μεταναστών στο παλιό στρατόπεδο του Άγριλου Αμφιλοχίας, συζητάμε ξανά για το μεταναστευτικό – προσφυγικό. Δεν θα σταθούμε στην επιλογή του συγκεκριμένου χώρου για κέντρο φιλοξενίας, δεν θα σταθούμε ούτε στις τοπικές αντιδράσεις που καταγράφονται για την εξέλιξη αυτή, θα σταθούμε μόνο στο κεντρικό μήνυμα που εκπέμπει η κυβέρνηση σε σχέση με τη διαχείριση του προβλήματος. Λίγο – πολύ η κυβέρνηση λέει ότι πρέπει να ανακουφιστούν τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου που έχουν σηκώσει δυσανάλογο βάρος τα τελευταία χρόνια και να υπάρξει αλληλεγγύη, δηλαδή αποδοχή των νέων δομών φιλοξενίας, για να μπορέσει η ίδια να ζητήσει των αλληλεγγύη των ευρωπαίων διεθνοποιώντας το ζήτημα.

Δυστυχώς όμως το όλο πρόβλημα είναι περισσότερο δικό μας, ελληνικό πρόβλημα και λιγότερο διεθνές. Το γεγονός ότι μια ευρωπαϊκή χώρα 10 εκατομμυρίων με 190 δισ. ευρώ ΑΕΠ δεν μπορεί ούτεκαν να περιθάλψει 60.000 ή 70.000 ανθρώπους το χρόνο και να τους προσφέρει στοιχειώδεις συνθήκες διαβίωσης, δεν είναι πρόβλημα ούτε της Τουρκίας, ούτε της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Είναι δικό μας πρόβλημα! Δεν μιλάμε φυσικά για το ένα εκατομμύριο και περισσότερο προσφύγων και μεταναστών που πέρασε από το Ελλάδα την περίοδο 2015-2016 για να πάνε στην κεντρική και βόρεια Ευρώπη. Τέτοιους αριθμούς πράγματι δεν μπορεί να τους διαχειριστεί η Ελλάδα. Όμως οι αριθμοί των τελευταίων ετών δεν είναι τέτοιοι. Το 2018 για παράδειγμα, όπου υπάρχουν οριστικά στοιχεία, καταγράφηκαν 66.970 αιτήσεις χορήγησης ασύλου και 58.642 το 2017.Το 2018 εισήλθαν από τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου 32.115 άτομα, ενώ πράγματι το 2019 παρατηρήθηκε αύξηση των ροών, αφού μόνο το πρώτο 9μηνο του έτους ήρθαν στα νησιά του Αιγαίου 36.141 πρόσφυγες.

Γιατί όμως παντού σε όλη την Ελλάδα δεν θέλουν δίπλα τους κέντρα φιλοξενίας μεταναστών; Γιατί ο κόσμος φοβάται πως οι δομές αυτές θα γίνουν νέες μικρές Μόριες… Το αρχικό όμως πρόβλημα είναι η Μόρια αυτή καθεαυτή. Η Ελλάδα από το 2015 έως το 2019 πήρε από την Ευρωπαϊκή Ένωση για τη διαχείριση του προβλήματος 2,2 δισεκατομμύρια ευρώ. Ένα πραγματικά κολοσσιαίο ποσό. Αυτά τα χρήματα δεν ήταν αρκετά να αποτρέψουν εικόνες σαν κι αυτές που βλέπουμε στη Μόρια. Δεν είναι τυχαίο ότι η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF), έχει ξεκίνησε έρευνας, η οποία είναι σε εξέλιξη, για την κακοδιαχείριση των κονδυλίων της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το μεταναστευτικό και την τραγική κατάσταση στη Μόρια. Αυτό που όλοι συζητούν είναι ότι κάποιοι με αυτά τα χρήματα έκαναν «πάρτυ»…

Και το αποτέλεσμα είναι πολλαπλά επιζήμιο για τη χώρα. Γιατί, με τι μούτρα θα ζητήσουμε από τους Ευρωπαίους να μαλώσουν την Τουρκία, που τάχα ανοίγει τις «κάνουλα» του μεταναστευτικού εκβιάζοντας. Η Τουρκία φιλοξενεί 3 με 3,5 εκατομμύρια πρόσφυγες και μετανάστες και από αυτούς, τα στοιχεία λένε πως το λιγότερο από το 1% κάθε χρόνο έρχεται στην Ελλάδα. Τα επιχειρήματά μας, ως χώρα, είναι δυστυχώς προκλητικά… Γιατί όταν, μετά από τις ελληνικές πιέσεις, η Ευρώπη θα συζητήσει με την Τουρκία για το ζήτημα, η Τουρκία θα απαντήσει ως εξής: «Μου λέτε ότι συγκρατώ το 99% του προβλήματος και θέλετε να το συζητήσουμε; Δώστε μου μερικά δισεκατομμύρια επιπλέον και δεν θέλω να συζητήσω τίποτε άλλο…». Αυτό θα απαντήσει η Τουρκία. Για την ακρίβεια το έχει απαντήσει ήδη.

Εμείς κάνουμε ότι δεν τα βλέπουμε όλα αυτά και με τη χαμηλή μας αντιληπτική ικανότητα αναγάγουμε το προσφυγικό με ζήτημα εξωτερικής πολιτικής, όταν δεν έχουμε κάνει τίποτα σοβαρό, στο βαθμό που μας αναλογεί, για να αντιμετωπίσουμε το ζήτημα.