Η κίνηση για τα χωρικά ύδατα και την ΑΟΖ
Του Δημήτρη Παπαδάκη
Μετά την ελληνογαλλική συμφωνία αμυντικής συνεργασίας, καθώς και την ελληνοαμερικανική συμφωνία, η Ελλάδα έχει ισχυροποιηθεί ακόμη περισσότερο. Την ίδια ώρα οι σχέσεις της Τουρκίας με τις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Δύση γενικότερα βρίσκονται σε πολύ καλό πολύ κακό επίπεδο.
Η Τουρκία βεβαίως δεν είναι διεθνώς απομονωμένη, όπως λανθασμένα εκτιμάται το τελευταίο διάστημα, έχει κάποια ερείσματα στο διεθνές στερέωμα, αλλά όχι τόσο ισχυρά και δίκαια όσο τα ελληνικά ερείσματα. Αναρωτιέται λοιπόν κάνεις αν η Ελλάδα μπορεί να εκμεταλλευτεί προς όφελός της αυτό το momentum. Αν μετά από αυτές τις συμφωνίες, που κατοχυρώνουν την Ελληνική κυριαρχία και έχουν μάλιστα και αναφορές στο Διεθνές Δίκαιο και το Δίκαιο της Θάλασσας, όπως συμβαίνει με την ελληνοαμερικανική συμφωνία, δεν είναι τώρα η ώρα να προχωρήσουμε στην επέκταση των χωρικών μας υδάτων στα 12 ναυτικά μίλια, τότε πότε είναι;
Πέρα από τη συμφωνία με τη Γαλλία και τις ΗΠΑ πρόσφατα η Ελλάδα προχώρησε και σε συμφωνία για την ηλεκτρική διασύνδεση με την Αίγυπτο και την Κύπρο, συμφωνία που έρχεται να «πατήσει» πάνω στα κυριαρχικά δικαιώματα που έχει η Ελλάδα, αλλά δεν τα έχει ασκήσει ακόμη. Τους επόμενους μήνες ή τον επόμενο χρόνο, που ειρήσθω εν παρόδω το πρώτο εξάμηνο το 2022 την προεδρία στην Ευρωπαϊκή Ένωση θα έχει η Γαλλία, ανοίγει ένα παράθυρο ευκαιρίας, έτσι ώστε η Ελλάδα να κάνει την κίνηση της. Το ποια ακριβώς θα είναι αυτή δεν μπορούμε να το κρίνουμε εμείς. Θα το κρίνει καλύτερα το Υπουργείο Εξωτερικών και η Κυβέρνηση συνολικά. Όμως, είτε μιλάμε για την επέκταση των χωρικών υδάτων νοτίως και ανατολικώς της Κρήτης, είτε για ανακήρυξη της ΑΟΖ και γιατί όχι μια συμφωνία οριοθέτησης της ΑΟΖ με την Κύπρο, είτε για επέκταση των χωρικών υδάτων σε άλλα σημεία του Αιγίου, το επόμενο διάστημα ανοίγει το παράθυρο ευκαιρίας… Και αυτό γιατί πέραν των άλλων είναι σαφές ότι ο πολιτικός -ίσως και ο βιολογικός κύκλος- του Ερντογάν δύσκολα θα έχει μέλλον μετά το 2023 και ξέρουμε πολύ καλά ότι μία αλλαγή στην Τουρκία και πιθανότατα μία επάνοδος σε πιο παραδοσιακές και κεμαλικές θέσεις είναι πολύ πιθανό να σηματοδοτήσει την επιστροφή της Τουρκίας στη Δύση και τότε το παράθυρο αυτό θα έχει κλείσει, ίσως και οριστικά. Τώρα λοιπόν είναι η ευκαιρία η Ελλάδα να εξασκήσει τα δικαιώματα της που παραμένουν σε εκκρεμότητα εδώ και 25 χρόνια περίπου και να ακυρώσει το παράνομο τούρκικο casus belli.
Είναι ζωτικής σημασίας όμως για την Ελλάδα εκτός από το ζήτημα των χωρικών υδάτων να προχωρήσει και αυτό της ΑΟΖ με τη συνέχεια της συμφωνίας με την Αίγυπτο και με μία συμφωνία ακολούθως με την Κύπρο. Όσοι έχουν διαβάσει τις οικονομικές αναλύσεις για την τουρκική οικονομία είναι σε θέση να διαπιστώσουν ότι το μεγάλο αγκάθι της τουρκικής οικονομίας είναι το προβληματικό της ενεργειακό ισοζύγιο. Γι’ αυτό και το όραμα της «γαλάζιας πατρίδας» επιδιώκει να βάλει χέρι στα κοιτάσματα υδρογονανθράκων και φυσικού αερίου της ανατολικής Μεσογείου. Αν καταφέρει κάτι τέτοιο, Τουρκία θα μπορέσει πραγματικά να απογειωθεί οικονομικά και να ξεπεράσει σε ΑΕΠ κατά πολύ το ένα τρισεκατομμύριο ευρώ. Σε μία τέτοια περίπτωση η Τουρκία θα αποκτήσει τόσο μεγάλη οικονομική και επακόλουθα στρατιωτική ισχύ, που πλέον θα είναι πάρα μα πάρα πολύ δύσκολο για την Ελλάδα να μπορέσει να αντιπαρατάξει τα επιχειρήματα του Διεθνούς Δικαίου μέσα στο πλαίσιο ενός πολύ δυσμενούς συσχετισμού δύναμης. Στο κείμενο της ελληνοαμερικάνικης συμφωνίας οι Αμερικάνοι χαρακτηρίζουν την Ελλάδα περιφερειακό ηγέτη. Ο χαρακτηρισμός αυτός δεν έγινε τυχαία. Οι Αμερικανοί δεν συνηθίζουν τα κομπλιμέντα εξάλλου. Ο χαρακτηρισμός αυτός αποτυπώνει όχι μόνο την επιδείνωση των αμερικανοτουρκικών σχέσεων αλλά και το παράθυρο ευκαιρίας που έχει η Ελλάδα. Τώρα όμως πρέπει να παίξουμε επιτέλους αυτό το ρόλο.
