Το λογοτεχνικό βιβλίο στη σχολική τάξη

Της Φωτεινής Μυλωνά-Ραΐδη*

Έχω τη χαρά παρ’ ότι ζω στο Μεσολόγγι, σε μια μικρή σχετικά πόλη, να απολαμβάνω την επικοινωνία, μέσα από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με φίλους και φίλες συγγραφείς, από διάφορα μέρη της Ελλάδας. Ό, τι με εντυπωσιάζει περισσότερο είναι οι επισκέψεις τους στα σχολεία της περιοχής τους, μέσα από τα σχόλια και τις ευχαριστίες τους στους διευθυντές και  στους εκπαιδευτικούς.

Σας παραθέτω, για παράδειγμα, μια σημερινή ανάρτηση της αγαπημένης συγγραφέα: Σοφίας Γκραμμόζη-Σωπίκη από τα Γιάννενα.

«Ευχαριστώ  πολύ για την πρόσκληση και τη ζεστή φιλοξενία στο σχολείο τους την Διευθύντρια κ. Ελένη Κωλέτση και τους αγαπητούς συναδέλφους Λαμπρινή Λιάτσου, πατέρα Δημήτρη Γούλα, Κωνσταντίνα Κάκου, Λίνα Λαμαρινά και Ελένη Γεωργούλια! Η πρώτη τάξη είχε επεξεργαστεί το βιβλίο μου “Η επιστροφή του Βασιλιά Γιγαντόκαρδου”, η Δευτέρα “Η χάντρα η ασημένια η χρυσομαλαματένια” και η Τρίτη τάξη το βιβλίο μου “Το ονειρόπαιδο”. Συζητήσαμε για τα βιβλία και απάντησα στις πολύ ενδιαφέρουσες ερωτήσεις των παιδιών».

Η παράθεση δεν είναι τυχαία. Δείχνει την  απαραίτητη δουλειά, που είναι αναγκαία να γίνεται στην τάξη  από τους δασκάλους,  πριν την επίσκεψη του συγγραφέα. Κι αποτελεί πρότυπο ουσιαστικής επικοινωνίας με ζηλευτά αποτελέσματα στην πρόοδο των παιδιών.

Είναι σημαντικό στις μέρες μας να αναδείξουμε τις πολλαπλές δυνατότητες του βιβλίου. Να επεκτείνουμε τα όριά του και πέρα από τη σχολική τάξη…

Σε πρόταση ψυχαγωγίας για τον ελεύθερό τους  χρόνο.

Σε μέσο επικοινωνίας με άλλα παιδιά.

Σε ταξίδι νοερό σε τόπους άγνωρους, πραγματικούς και φανταστικούς.

Σε βάση σκέψης και προβληματισμού τόσο ατομικά, όσο και συλλογικά μέσα στην τάξη.

Σε δυνατότητα έκφρασης μέσα από τον γλωσσικό τους πλούτο.

Σε τρόπο άντλησης χαράς και γνώσης.

Σε επαφή με την ανώτερη συγκίνηση, την τροφή του όποιου καλού μέσα μας.

Σε βοήθεια κατανόησης και σεβασμού του διαφορετικού.

Κι άλλα πολλά ακόμα.

Προσωπικά θεωρώ ότι το σχολείο οφείλει να αποτελεί μια μακρά περίοδο μύησης κι αγάπης των παιδιών  στο βιβλίο. Στο κάθε βιβλίο.

Το βιβλίο δεν πρέπει  για κανένα λόγο να συνδυάζεται με την πίεση και το άγχος, τη βαρεμάρα, τη βαρυγκώμια και το αναπόφευκτο κακό και  να  οδηγεί  στους μαθητές  μετασχολικά στην εκδίκηση της απαξίας του.

Να σας επαναλάβω  τη σημασία του….

Δεν είναι τυχαίο, που το βιβλίο αποτελεί τη βάση του σχολείου από το Νηπιαγωγείο μέχρι το Πανεπιστήμιο. Δεν είναι τυχαίο, που όλη η αρχαία σοφία πέρασε σε μας μέσα από τον έντυπο λόγο. Δεν είναι τυχαίο επίσης, ότι όλα τα αποτελέσματα των ερευνών των επιστημόνων, οι σκέψεις του φιλοσόφων,  οι δημιουργίες των ποιητών των λογοτεχνών,  των θεατρικών συγγραφέων κ. ά. περνούν απ’ τη μια γενιά στην άλλη μέσα απ’ τα βιβλία.  -«Scripta manent” Tα γραπτά μένουν! –

Η αξία του βιβλίου είναι μεγάλη και σημαντική κι οι δυνατότητες του σχολείου και των εκπαιδευτικών στην  ενασχόληση των μαθητών μ’ αυτό, αποτελεί   αναγκαιότητα της σχολικής πράξης.

Παράλληλα με τους δασκάλους  και τους καθηγητές όμως, θέλω να κινητοποιήσω τους γονείς, που αγωνίζονται  στο πλάι τους,  μέσα από τους συλλόγους γονέων και κηδεμόνων.

Θεωρώ σημαντικό βήμα από πλευράς τους τη στήριξη των παιδικών βιβλιοθηκών την προσφορά βιβλιοδώρων στους μαθητές με κάθε αιτία.

Δεν θα ’ ταν παράδειγμα ωραίο να αποχαιρετούν τα παιδιά της Στ’ Δημοτικού  για το Γυμνάσιο μ’ ένα βιβλίο;

Ή να υποδέχονται τα πρωτάκια μ’ ένα βιβλίο, για να το διαβάσουν, όταν μάθουν να συλλαβίζουν;

Δε θα ΄ταν καλό επίσης να προσφέρουν στους τυχερούς της  βασιλόπιτας δώρα- βιβλία;

Ή να καλούνε οι ίδιοι σε απογευματινές συγκεντρώσεις συγγραφείς;

Ή να παρέχουν στα παιδιά τη δυνατότητα να  έρχονται σε επαφή με επαγγελματίες αφηγητές παραμυθιών,  που ξέρουν να μαγεύουν με τον λόγο τους  παιδιά και μεγάλους;

Κάτι αντίστοιχο μπορεί να γίνει στο Γυμνάσιο και το Λύκειο. Ευκαιρίες υπάρχουν πολλές.

Όπου να  ’ναι σιμώνει το καλοκαίρι. Ο ελεύθερος  χρόνος των παιδιών  πολύς. Φτάνει και περισσεύει για όλα. Γιατί να μην είναι μέσα στο «όλα» ένα, δυο, τρία… λογοτεχνικά βιβλία. Όσα μπορεί το καθένα!

*Συνταξιούχος Δασκάλα- Συγγραφέας