Συνεταιρισμός για λίγους ;

Αναγνώστες του ΑγρίνιοCulture που υπογράφουν ως “Αγανακτισμένοι Αγρότες” με επιστολή τους στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν τον προβληματισμό τους πως η υψηλή τιμή στη συνεταιριστική μερίδα στη μετατροπή της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Αγρινίου σε πρωτοβάθμιο σωματείο, σύμφωνα με το νέο νόμο για τους συνεταιρισμούς, θα δημιουργήσει σε συνδυασμό με την αδιαφορία πολλών αγροτών για το συνεταιριστικό κίνημα ένα συνεταιρισμό στα χέρια λίγων αγροτών.

Ολιγαρχικός ο συνεταιρισμός στο νομό Αιτωλοακαρνανίας;
Ήδη από Μαρτίου 2011 εφαρμόζεται στο πεδίο των Αγροτικών Συνεταιρισμών ο νέος νόμος 4015/2011. Όλοι οι προϋφιστάμενοι συνεταιρισμοί ήσαν υποχρεωμένοι μέχρι 21-12-2011 να εγγραφούν στο μητρώο του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και μέχρι τέλος Ιουνίου να προσαρμόσουν τα καταστατικά τους βάσει του νέου νόμου και να κάνουν εκλογές, διότι αλλιώς διαλύονται αυτοδικαίως από το σύνολο δε των μέχρι τότε υπαρχόντων 6700 αγροτικών συνεταιρισμών σε όλη τη χώρα απέμειναν μόνο 3.005 συνεταιρισμοί εκ των οποίων μόνο 800 εμφανίζονται με τζίρο άνω των 50.000€, στην περιοχή μας δε δυστυχώς συνεταιρισμοί με τζίρο του επιπέδου αυτού είναι μετρημένοι στα δάχτυλα της μιας χειρός.
Παριστάμεθα μάρτυρες μιας συνεχούς διαδικασίας απαξίωσης των συνεταιρισμών, οι οποίοι κατά τα τελευταία έτη, ως μόνους λόγους υπάρξεως εμφάνιζαν τη χορήγηση καλλιεργητικών δανείων και την προμήθεια εφοδίων μέσω των Ενώσεων στους παραγωγούς. Όταν όμως, λόγω της εγκαταλείψεως των καλλιεργειών, ο πρώτος λόγος ύπαρξης των συνεταιρισμών απώλεσε την σημασία του, οι συνεταιρισμοί και οι ενώσεις διατηρήθησαν κυρίως ως «σφραγίδες» των προέδρων και των διοικήσεών των, μέσω των οποίων ορισμένοι παράγοντες εκλέγοντο και επανεκλέγοντο ή εξέλεγαν τους οικείους των με σκοπό να διαιωνίζεται μια κατάσταση προβολής και εξυπηρέτησης των συμφερόντων ολίγων.

Το σύνολο σχεδόν των αγροτών αγνοεί σήμερα τις διατάξεις του προαναφερθέντος νέου νόμου, την φιλοσοφία και τις επιδιώξεις του, και, αφού ουδέν προσδοκούν απ’ την λειτουργία και τη συντήρηση των συνεταιρισμών, αδιαφορούν πλήρως για τις εξελίξεις. Ο νέος όμως νόμος, ο οποίος μεταξύ των άλλων θεσπίζει και την υποχρέωση των δευτεροβάθμιων ενώσεων να μετεξελιχθούν σε πρωτοβαθμίους αγροτικούς συνεταιρισμούς ύστερα από απόφαση των αρμοδίων γενικών συνελεύσεών των και την προσαρμογή των διατάξεων του καταστατικού τους στις νέες ρυθμίσεις, είχε ως αποτέλεσμα την περιέλευση των συνεταιρισμών και των παγίων περιουσιακών στοιχείων των στα χέρια των ολίγων. Ατυχώς, λόγω της προαναφερθείσας καταστάσεως διαρκούς απαξιώσως των συνεταιρισμών, της ελλείψεως οποιουδήποτε συμφέροντος και ενδιαφέροντος των αγροτών να μετάσχουν στις διαδικασίες, αλλά και της αγνοίας αυτών για τις συνέπειες εφαρμογής του νέου νόμου, στις διαδικασίες μετατροπής των ενώσεων σε πρωτοβάθμιους οργανισμούς μετέσχον ελάχιστοι, οι οποίοι απέκτησαν συνεταιριστικές μερίδες και κατά τον τρόπο αυτό απέκτησαν και πλήρη την Περιουσία που έως πρότινος είχαν σχηματίσει οι ενώσεις από τις εισφορές χιλιάδων αγροτών και επί δεκαετίες. Για να φέρουμε δε ένα απλό παράδειγμα και προσιτό στις γνώσεις των αγροτών της περιοχής, επί παραδείγματι η ‘Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών Αγρινίου με περιουσία οικοπέδων, εργοστασίων και λοιπών εγκαταστάσεων αντικειμενικής αλλά και πραγματικής αγοραίας αξίας εκατομμυρίων ευρώ, περιέρχεται στην αποκλειστική συγκυριότητα ελαχίστων αγροτών οι οποίου μετέσχον στη διαδικασία μετατροπής της ΕΑΣ σε πρωτοβάθμιο συνεταιρισμό, του οποίου έγιναν μέλη και βρίσκονται πλέον συνιδιοκτήτες τεραστίας περιουσίας.

Στην εξέλιξη αυτή συνετέλεσε τα μέγιστα ο παντελώς αυθαίρετος και καταχρηστικός ορισμός της ελαχίστης καταβλητέας συνεταιριστικής μερίδας στο ύψος των 2.100€, ποσό που η μεγίστη πλειοψηφία των αγροτών ήταν αδύνατο να διαθέσει ιδίως μάλιστα στους χαλεπούς καιρούς της επιτεινόμενης οικονομικής κρίσης που διερχόμεθα ως χώρα και ως κοινωνία και η οποία μάλιστα έχει ιδιαιτέρως πλήξει την αγροτική ύπαιθρο. Πέραν αυτού, η αδυναμία των αγροτών να μετάσχουν στις διαδικασίες και να λάβουν συνεταιριστική μερίδα, λόγω του προαναφερθέντος ιδιαίτερα υψηλού ποσού που απαιτείτο, οδηγεί στην μόνιμη πλέον περιέλευση των αγροτικών συνεταιρισμών στις ίδιες ομάδες που επί χρόνια εκμεταλλεύονται το συνεταιριστικό κίνημα και στους οποίους τώρα θα περιέλθει αφενός μεν η διοίκηση αφετέρου δε και η περιουσία, όπως προαναφέρθηκε, των ενώσεων που θα την καρπούνται πλέον υπό συνθήκες ουσιαστικά διοικήσεως και εκμεταλλεύσεως ανωνύμου εταιρείας.

Εμείς θεωρούμε ότι η συνεταιριστική μερίδα δεν θα έπρεπε να ορισθεί, ως προς ό,τι αφορά στην ΕΑΣ Αγρινίου, σε ποσό μεγαλύτερο των 300-400 ευρώ (όπως π.χ. ΕΑΣ Πατρών μερίδα 200€ και ΕΑΣ Μαγνησίας 300€ κλπ) ώστε να πρόκειται για ένα μέγεθος προσβάσιμο και αντίστοιχο με τις δυνατότητες του μεγαλυτέρου μέρους των αγροτών, ώστε να εξασφαλισθεί η μεγαλύτερη δυνατή συμμετοχή των αγροτών. Τότε και μόνο τότε εκπληρώνει το σκοπό και το λόγο υπάρξεώς του ένας συνεταιρισμός, όταν επανέλθει στη στήριξη της παραγωγικής διαδικασίας και της καλλιέργειας των προϊόντων όλων των μελών του και γενικά της αγροτικής παραγωγής της περιοχής, χωρίς μεθοδεύσεις ουσιαστικού αποκλεισμού της μεγίστης πλειοψηφίας. Η θέσπιση της προαναφερθείσας ιδιαίτερα υψηλής ελάχιστης συνεταιριστικής μερίδας, οδήγησε όλες τις ενώσεις του νομού μας σε πραγματικό φυλλορρόημα και αποκλεισμό όλων σχεδόν των αγροτών, αφού στις ενώσεις Ξηρομέρου και Μεσολογγίου μετέσχον περίπου 60 – 70 αγρότες ενώ στην ΕΑΣ Αγρινίου κατά τη μετατροπή της σε πρωτοβάθμιο αγροτικό συνεταιρισμό, όπως προαναφέρθηκε, μετέχουν περίπου 170 αγρότες, μεγάλο μάλιστα μέρος των οποίων είναι μέλη των ιδίων οικογενειών.
Εμείς θέλουμε συνεταιρισμούς, ομάδες παραγωγών, που να στηρίζονται στην παραγωγική διαδικασία, σι παραγωγοί να απολαμβάνουν καλύτερες τιμές στα προϊόντα τους καθώς και στα εφόδια για την καλλιέργειά τους μέσα από την μαζική συμμετοχή και την δύναμη που μας δίνει ο Συνεταιρισμός.