Τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της σαρδέλας και της γαρίδας του Αμβρακικού που μπορούν να οδηγήσουν στην υποβολή φακέλου για να χαρακτηριστούν ως καινοτόμα προϊόντα Π. Ο. Π. Αμβρακικού, ανέδειξε το έργο «Προσδιορισμός και ταυτοποίηση καινοτόμων προϊόντων Π. Ο. Π. ή Π. Γ. Ε. Αμβρακικού συγκεκριμένων ειδών της ιχθυοπανίδας του Αμβρακικού κόλπου στο πλαίσιο της αξιοποίησης και της αειφόρου διαχείρισης των ιχθυαποθεμάτων του κόλπου».
Τα αποτελέσματα του έργου παρουσιάστηκαν σε ημερίδα που πραγματοποιήθηκε το απόγευμα της Τρίτης στην Πρέβεζα και μέσα από τις εισηγήσεις διαφάνηκε πως τόσο η σαρδέλα όσο και η γαρίδα αλλά και η κουτσομούρα του Αμβρακικού όχι μόνο έχουν μοναδικές ιδιότητες αλλά και ευεργετικές δράσεις στην υγεία του ανθρώπου, ενώ η σαρδέλα και η γαρίδα του Αμβρακικού έχουν στοιχεία που μπορούν να δηλώσουν τη μοναδικότητά τους.
Πιο συγκεκριμένα στα πλαίσια του έργου για πρώτη φορά σε διεθνή χώρο αναλύθηκαν με φασματομετρία μάζας υψηλής ευκρίνειας (nano LC-Orbitrap) δείγματα σαρδέλας, γαρίδας και κουτσομούρας, από τρεις περιοχές της χώρας (τον Αμβρακικό Κόλπο, το κόλπο της Καλλονής, το Ιόνιο και το Θρακικό Πέλαγος), ενώ για πρώτη φορά διεθνώς ταυτοποιήθηκε και χαρακτηρίστηκε το πρωτεϊνικό περιεχόμενο της σαρδέλας (1003 πρωτεΐνες), της γαρίδας (347 πρωτεΐνες) και κουτσομούρας (575 πρωτεΐνες) του Αμβρακικού Κόλπου. Μέσα σε αυτές τις λίστες πρωτεϊνών λοιπόν, κρύβονται και περιλαμβάνοντας όλα τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που κάνουν τα ελληνικά αυτά είδη ψαριών μοναδικά, προσδίδοντάς τους ευεργετικά στοιχεία για τη δίαιτα του ανθρώπου.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας η σαρδέλα του Αμβρακικού περιέχει 1003 πρωτεΐνες από τις οποίες οι 556 εκφράζονται αποκλειστικά σε αυτή, εκ των οποίων οι 59 πρωτεΐνες έχουν ιδιαίτερα βιολογικά χαρακτηριστικά σε σχέση με τις σαρδέλες από το Ιόνιο και τον κόλπο της Καλλονής. Οι 556 αυτές πρωτεΐνες μπορούν να αποτελέσουν στόχο για την ταυτοποίηση, την ιχνηλασιμότητα και τηνμοναδικότητα της σαρδέλας του Αμβρακικού Κόλπου.
Όσον αφορά τη γαρίδα Αμβρακικού, από τις 347 απομονωθείσες πρωτεΐνες, 188 εκφράζονται αποκλειστικά σε αυτή σε σχέση με γαρίδες του Ιουνίου και του Θρακικού Πελάγους, εκ των οποίων 22 πρωτεΐνες έχουν ιδιαίτερα βιολογικά χαρακτηριστικά. Αυτά τα μόρια μπορούν να χρησιμοποιηθούν βια να δηλώσουν τη μοναδικότητα σε σχέση με οποιαδήποτε άλλη γεωγραφική περιοχή.
Τέλος όσον αφορά την κουτσομούρα του Αμβρακικού, δεν κατέστη δυνατή η διάκριση του πληθυσμού του Αμβρακικού Κόλπου από τους άλλους δύο πληθυσμούς (Καλλονή, Ιόνιο) ωστόσο επισημάνθηκε για πρώτη φορά παγκόσμια πως μεταξύ άλλων περιέχει πρωτεΐνες που σχετίζονται με την άριστη λειτουργία του γαστρεντερικού συστήματος στον άνθρωπο/αντικαρκινική δράση (Flotillin).
Όπως τόνισε ο Καθηγητής Τμήματος Γεωπονίας Πανεπιστημίου Ιωαννίνων κ. Ιωάννης Σκούφος μέσα από το έργο κατάφεραν να επιτύχουν τρεις καίριους στόχος, να εντοπιστούν για πρώτη φορά διεθνώς όλες εκείνες οι πρωτεΐνες που μετατρέπουν τα ψάρια του Αμβρακικού σε διατροφικούς θησαυρούς και τους δίνουν προστιθέμενη αξία. Να χρησιμοποιηθούν οι πρωτεΐνες της ανάλυσης για να διαφοροποιηθούν τα συγκεκριμένα είδη του Αμβρακικού από αυτά άλλων γεωγραφικών περιοχών και να εφαρμοστεί ένα πρότυπο σύστημα ιχνηλασιμότητας για την αυθεντικότητά τους και τέλος να αναδειχθούν με εξειδικευμένη επιστημονική τεκμηρίωση η σαρδέλα και η γαρίδα ως Π.Ο.Π. Αμβρακικού.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα που παρουσίασε ο κ. Σκούφος, η σαρδέλα Αμβρακικού περιέχει πρωτεΐνες που σχετίζονται με τη φυσιολογική λειτουργία των οργάνων της όρασης και τους αμφιβληστροειδή χιτώνα, του καρδιακού και των γραμμωτών μυών/υπερτροφική μυοκαρδιοπαθεια (obscurin), του νευρικού συστήματος / σχιζοφρένεια , σύνδρομα DOWN (SNAA, Protocathedrin) και των μυών / μυική δυστροφία /μυοπάθεια (Desfirin), τον μεταβολισμό των λιπαρών οξέων και της χολιστερίνης. Επίσης περιέχει λεπτίνη (πρώτη Παγκόσμια αναφορά) που έχει χαρακτηριστεί ως η ορμόνη του ελέγχου του σωματικού βάρους καθώς και πρωτεΐνες που σχετίζονται με την ενεργοποίηση και την καλή λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος / ανασταλτική πρωτεΐνη ιών γρίπης και HIV.
Η γαρίδα Αμβρακικού περιέχει πρωτεΐνες που σχετίζονται με την ανάπτυξη διαφόρων συστημάτων του σώματος, όπως του νευρικού και του κινητικού και επιπλέον έχουν αντιοξειδοτικές και αντιγηραντικές ιδιότητες, αγγειοδιασταλτικές, νευροδιαβιβαστικές και ανοσοενισχυτικές (π.χ. Spermine, dopamine, hydroxylase, disease resistance RPP8-like protein κ.α.). Επίσης περιέχει ινσουλίνη (πρώτη παγκόσμια αναφορά)/ μεταβολισμός υδατανθράκων, λιπών και πρωτεϊνών και πρωτεΐνες που σχετίζονται με την ενεργοποίηση και την καλή λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος / εμποδίζει τη δράση χημικών διαταρακτών οιστρογόνων καθώς και ολιγοσακχαρίτες της χιτίνης (πρεβιοτικό), πολυσακχαρίτης με αντιβακτηριδιακές και αντιπηκτικές ιδιότητες, ισχυρές αναβολίκες δράσεις.
Τέλος η κουτσομούρα Αμβρακικού περιέχει πρωτεΐνες που εμπλέκονται στη ομαλή λειτουργία του νευρικού συστήματος/ πρόδρομος νευροδιαβιβαστής. Πρωτεΐνες που εμπλέκονται στην ομαλή κυτταρική διαίρεση κατά την ανάπτυξη του οργανισμού. Πρωτεΐνες που σχετίζονται με την ενεργοποίηση και τη καλή λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος , αντιβακτηριδιακή, αντι-ική δράση, φαγοκυττάρωση και πρωτεΐνες που σχετίζονται με την άριστη λειτουργία του γαστρεντερικού συστήματος στον άνθρωπο / αντικαρκινική δράση (πρώτη παγκόσμια αναφορά).
Ο κ. Σκούφος επισήμανε πως πρόκειται για ένα έργο που σηματοδοτεί τον Αμβρακικό και το οποίο έχει έτοιμες τις μελέτες για ΠΟΠ προϊόντα του Αμβρακικού, όπως η σαρδέλα και η γαρίδα, ενώ υπογράμμισε πως άμεσα η περιφερειακή ενότητα Πρέβεζας αλλά και η Ήπειρος γενικότερα θα πρέπει αυτά τα προϊόντα να κατατάξει σε αυτές τις κατηγορίες και να τα προωθεί επιτέλους ως τέτοια και όχι να χάνονται σε έναν γενικό μέσο όρο.
Από την πλευρά της Περιφερειακής Ενότητας ο αντιπεριφερειάρχης κ. Στράτος Ιωάννου δήλωσε ιδιαίτερα συγκινημένος διότι μέσα από την ολοκλήρωση του έργου αποδεικνύεται ότι τρία φυσικά είδη ψαριών του Αμβρακικού έχουν διακριτές ιδιότητες και ευεργετικές δράσεις στην υγεία του ανθρώπου, ενώ δύο από αυτά έχουν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά προκειμένου να αναδειχθούν ως προϊόντα ΠΟΠ.
“Εμείς σαν Περιφέρεια στηρίζουμε αδιάλειπτα τον πρωτογενή τομέα με πλήθος πρωτοβουλιών. Πέραν του θεσμικού ρόλου των υπηρεσιών μας, θεωρούμε τα τοπικά μας προϊόντα αναπόσπαστο τμήμα της ταυτότητας μας και συνακόλουθα της τουριστικής μας προβολής, πιστεύοντας ότι πραγματικά η τοπική μας γαστρονομία εμπλουτίζει την εμπειρία του επισκέπτη. Για το λόγο αυτό χρηματοδοτούμε τέτοιου είδους έρευνες. Όλα αυτά τα σημαντικά στοιχεία που ήρθαν στην επιφάνεια από αυτό το έργο, εναπόκειται στους αλιείς και στους επιχειρηματίες να τα “εκμεταλλευτούν” και να πάρει αυτό το είδος μια προστιθέμενη αξία αλλά και η περιοχή μας να έχει ένα σημαντικό κέρδος.
Εμείς θα συνεχίσουμε να στηρίζουμε τέτοιες επιστημονικές ερευνητικές ομάδες για την προαγωγή της έρευνας σε τοπικά προϊόντα και ιδιαίτερα σε ακατέργαστο υλικό που μπορεί να πάρει τεράστια υπεραξία και να οδηγήσει σε εξωστρέφεια » τόνισε ο κ. Ιωάννου, ενώ στη σημαντικότητα του έργου αναφέρθηκε και ο κ. Τσίνας εκ μέρους του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, σημειώνοντας πως θα έχει θετικό αποτέλεσμα στην παραγωγική δυναμική της περιοχής και συνολικότερα της Ηπείρου.
Κατά τη διάρκεια της ημερίδας αναλύθηκαν επίσης ζητήματα όπως οι Μέθοδοι Προσέγγισης Τριών Μοναδικών Ψαριών του Αμβρακικού (Σαρδέλα, Γάμπαρη, Κουτσομούρα) από τον Ιωάννη Πάσχο, PhD, Ομότιμο καθηγητή Τ.Ε.Ι. Ηπείρου.Άνθρωποι και Αμβρακικός: Μια Ιστορία Ζωής από την Ευαγγελία Γκούβα, M.Sc., PhD(c), ΕΔΙΠ Τμήματος Γεωπονίας Πανεπιστημίου Ιωαννίνων
Βιολογικά, Γενετικά, Βιοχημικά και Ποιοτικά Χαρακτηριστικά των Ψαριών του Αμβρακικού (Σαρδέλα, Γάμπαρη, Κουτσομούρα) από τον Κώστα Περδικάρη, M.Sc., PhDΙχθυολόγο Τμήματος Αλιείας, Περιφερειακής Ενότητας Θεσπρωτίας και η Στρατηγική Διάχυσης των Π.Ο.Π. Προϊόντων Σαρδέλας και Γάμπαρης του Αμβρακικού στη Διεθνή Αγορά από τον Ευστάθιο Χρόνη, M.Sc.,Υγιεινολόγος-Μικροβιολόγος
Tο έργο υλοποιήθηκε στο πλαίσιο του Ειδικού Αναπτυξιακού Προγράμματος για την περιοχή του Αμβρακικού κόλπου με τίτλο «ΑΕΙΦΟΡΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΣΤΟΝ ΑΜΒΡΑΚΙΚΟ (ΑΝΑΣΑ)» του Υπουργείου Οικονομίας Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας με υπεύθυνο τον κ. Σκούφο Ιωάννη, Καθηγητή του Τμήματος Γεωπονίας Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.
Πηγή: atpreveza.gr
